- نظر امام(ره) در تقدم و تأخر اجزاء زمان و متضایف بودن معنای تقابل 2
- اشاره 2
- تضاد در مرحلۀ وجود 3
- تفکیک در زمانیات 4
- عدم فرق بین شرائط وضع و شرائط تکلیف 5
- پرسش: 8
- اشاره 9
- تحریر محل بحث در کلام محقق نائینی(ره) 9
- عدم لزوم تقارن زمانی در علل غائیه 11
- خروج عناوین تقدّم، تأخّر و امثال آن از محل نزاع 12
- خروج علل عقلیه از محل بحث 13
- پرسش: 14
- تبیین محل نزاع در کلام محقق نائینی(ره) 15
- اشاره 15
- تعریف قضایای خارجیه 16
- فرق بین قضیه حقیقیه و خارجیه 17
- حقیقیه بودن قضایای شرعی 18
- اشاره 22
- بررسی کلام نائینی(ره) در مقایسۀ بین شرایط و اجزاء 22
- جواب به محقق نائینی(ره) از برگشت حقیقت شرطیت به اضافه 24
- جواب به خروج اضافات و اعتبارات از محل بحث 25
- برگشت قضیۀ شرطیه به قضیۀ حملیه 26
- پذیرش اشکال از طرف محقق نائینی(ره) 27
- پرسش: 29
- مراحل تقسیمات مقدمه 30
- اشاره 30
- خروج مقدمۀ تکلیف و شرایط تکلیف از محل نزاع 31
- تعیین محل نزاع در کلام محقق نائینی(ره) 32
- تقابل بین اطلاق و اشتراط 35
- پرسش: 37
- تعریف واجب مطلق و مشروط 38
- اشاره 38
- تعریف واجب مطلق و مشروط از نظر صاحب فصول(ره) 40
- اختلاف شیخ انصاری(ره) و مشهور در تعریف واجب مطلق و مشروط 41
- نتیجۀ اختلاف شیخ(ره) و مشهور در واجب مطلق و مشروط 42
- پرسش: 43
- رجوع شرط به هیئت و یا ماده 44
- اشاره 44
- اختلاف از نظر مقام ثبوت و اثبات 45
- اراده مباشری و تسبیبی 46
- ارادۀ مطلق 47
- عدم دخالت قیود در اراده 48
- پرسش: 51
- اشاره 52
- اقسام قیود بحسب مقام ثبوت 52
- کلام محقق عراقی(ره) دربارۀ قیود و شرائط در شریعت 53
- اهمیت وقت نسبت به شرائط دیگر 54
- شرائط فعلیت مصلحت 55
- فرق بین وقت و سایر شرایط 56
- پرسش: 57
- اشاره 58
- ضابطۀ محقق عراقی(ره) در تمییز شرائط وجوب از واجب 58
- اشکال امام(ره) به محقق عراقی(ره) در ضابطۀ وجوب و واجب 59
- اشکال به ضابطه بودن وجود مصلحت برای وجوب 60
- فرق بین استطاعت قهری و لازمه التحصیل 60
- اشکال ضابطه محقق عراقی در رابطه با شرائط واجب 61
- رجوع قیود به هیئت و ماده از نظر مقام اثبات 62
- محل نزاع مشهور با شیخ در جملات شرطیه 63
- پرسش: 64
- راههای طرح قرینۀ عقلیه در جملات شرطیه 65
- اشاره 65
- حقیقت بعث 66
- لازمۀ رجوع قید به هیئت 67
- تقیید معنای حرفی 69
- پرسش: 71
- اشاره 72
- نقش قیود جملات در ارتباط به عالم لفظ و لحاظ 72
- نظر مشهور درباره حقیقت انشاء 73
- راه حل اشکال طبق مبنای مشهور 74
- پرسش: 77
- بررسی جزئیت معنای هیئت و معنای حرفی 78
- اشاره 78
- نظر مرحوم آخوند(ره) در باب معانی حروف 79
- بررسی عدم قابلیت تقیید جزئی 80
- اقسام و کیفیت تقیید جزئی 81
- قابلیت تقیید جزئی 82
- لازمۀ اطلاق جزئی 84
- پرسش: 85
- بررسی قول بعث مطلق و جواب آن 86
- اشاره 86
- نظر شیخ در واجب مشروط 88
- بررسی نظر مرحوم عراقی در واجب مشروط 89
- مراد از تکلیف و وجوب و احتمالات در آن 90
- ارتباط تکلیف و اراده 91
- پرسش: 92
- اشاره 93
- حقیقت بعث و تحریک 93
- بررسی تحقق اراده قبل از بعث تعلیقی 94
- تفکیک بین بعث و تحریک و حکم و تکلیف 96
- عدم نقش اراده کامنه در نفس در نزد عقلا 97
- اتحاد بین ایجاب و وجوب 98
- پرسش: 99
- در معنای حقیقت حکم 100
- اشاره 100
- نظر شیخ انصاری(ره) در رجوع قید به ماده 102
- نظریۀ استاد در معنای حکم 103
- نظر محقق عراقی(ره) در رجوع قید به هیئت 103
- مبنای مشهور در مقابل شیخ اعظم و محقق عراقی 104
- نتیجۀ مسأله بنابر مبنای مشهور 105
- پرسش: 106
- اشاره 107
- اشکال بر مبنای مشهور در مقدمه مشروط 107
- تعبیر ترشح در عبارات مرحوم آخوند(ره) 108
- معنای ترشح وجوب مقدمه از ذی المقدمه 109
- حقیقت ملازمه: بیان کاشفیت 111
- وجود یا عدم سریان از ذی المقدمه به مقدمه 112
- پرسش: 115
- اشاره 116
- کلام صاحب فصول(ره) در تقسیم واجب به منجّز و معلّق 116
- تعریف واجب معلق 117
- تفاوت واجب معلق و منجز 119
- تفاوت تقسیم مرحوم شیخ و صاحب فصول«ره» 120
- تفاوت واجب معلق و منجز بر مبنای شیخ و صاحب فصول 120
- راه سوم بر انکار تقسیم صاحب فصول از واجب 121
- پرسش: 123
- عدم ترتب فایده بر تقسیم صاحب فصول(ره) 124
- اشاره 124
- داعی صاحب فصول(ره) بر تقسیم واجب 124
- عدم استحالۀ واجب معلق 128
- نقطۀ مشترک میان اشکالات بر تقسیم صاحب فصول(ره) 128
- بیان مرحوم محقق اصفهانی(ره) در تعلق ارادۀ تکوینی بر امر استقبالی 132
- اشاره 132
- عدم تأخر ذاتی معلول 135
- نحوۀ سببیت اراده 136
- جواب محقق اصفهانی(ره) از بیان آخوند(ره) در تعلق اراده بر امر استقبالی 137
- بیان صاحب کفایه(ره) در تعلق اراده بر امر استقبالی 137
- پرسش: 138
- اشاره 139
- استحالۀ واجب معلق 139
- اشکال بر استحاله تکوینی محقق اصفهانی(ره) 142
- حقیقت و منشاء اراده و تفاوت آن با شوق 143
- پرسش: 145
- اشاره 146
- حقیقت اراده و تفاوت آن با شوق 146
- نفی مبدئیت شوق برای اراده 147
- وجود موانع در عدم تحقق اراده 150
- اشاره 154
- مدخلیت مقتضی، شرط، عدم المانع در علت تامه 154
- بیان یک مثال بر نحوۀ تعلق اراده بر مراد 155
- مقدمه اول در تقدم و تأخر علت و معلول 156
- مقدمه دوم در تشخّص اراده 156
- خلاصه اشکال استاد بر محقق نائینی(ره) در دو مقدمۀ مبنای ایشان 160
- پرسش: 161
- بیان محقق اصفهانی(ره) در ارادۀ تشریعیه 162
- اشاره 162
- تلازم بعث فعلی با انبعاث فعلی 163
- تفاوت بعث و انبعاث اعتباری با بعث و انبعاث تکوینی 164
- حقیقت بعث و انبعاث در بیان امام«ره» 165
- عدم رابطۀ علی و معلولی بین بعث و انبعاث 167
- پرسش: 168
- امکان تفکیک بعث و انبعاث تشریعی 169
- اشاره 169
- بیان مثال بر امکان انفکاک بعث و انبعاث اعتباری 170
- سبب تقسیم واجب به معلق و منجز از نظر صاحب فصول(ره) 171
- رجوع قید به ماده یا به هیئت 175
- اشاره 175
- نتیجۀ رجوع قید به ماده 176
- نحوۀ اخذ قیود اختیاری در ماموربه 179
- اشکال وجوب مقدمات حج قبل از استطاعت 180
- ملاک صحیح در تقسیم واجب 180
- بی فایده بودن تقسیم صاحب فصول(ره) 181
- پرسش: 182
- اشاره 183
- بیان راه حل در محظور تقدم وجوب مقدمه بر ذی المقدمه 183
- کیفیت تصویر شرط متقدّم و شرط متأخّر 184
- تبعیت وجوب مقدمه از ذی المقدمه 186
- اقسام وجوب نفسی و تعریف وجوب نفسی تهیئی 188
- ارشادی بودن اوامر بر تهیۀ مقدمات 188
- پرسش: 190
- رجوع قید به ماده بنا بر مبنای شیخ اعظم«ره» 191
- اشاره 191
- تفاوت قیود مرتبط به ماده از نظر لزوم تحصیل 192
- تفصیل مشهور در رجوع قید به ماده و هیئت 193
- نحوۀ قیدیت استطاعت برای حج 193
- معنای شرط مقارن 194
- اقسام قیود راجعۀ به هیئت و قیود راجعۀ به ماده 195
- تفاوت نتیجه در رجوع قید به ماده یا هیئت 196
- پرسش: 197
- اشاره 198
- مقتضای قواعد در ارجاع قید به ماده یا هیئت 198
- شک در رجوع قید به هیئت یا ماده 199
- استصحاب عدم وجوب در دوران بین رجوع قید به ماده یا هیئت 200
- دوران بین رجوع قید به مادّه یا هیأت و توجیه مرحوم مشکینی(ره) 201
- توضیح اطلاق بدلی و شمولی 202
- نتیجۀ بحث در اطلاق شمولی و بدلی 203
- پرسش: 204
- اشاره 205
- اطلاق شمولی و بدلی نسبت به هیئت و ماده 205
- بیان مرحوم آخوند(ره) در اقتضای اطلاق نسبت به انحاء وجوب 207
- بیان صاحب کفایه در عدم اقوائیت اطلاق شمولی نسبت به اطلاق بدلی 208
- دوران خاص بین تقیید و تخصیص نسبت به مطلق و عام 209
- پرسش: 210
- تفاوت اطلاق هیئت و ماده 211
- اشاره 211
- مقدمات حکمت در تمسک به اطلاق 212
- انکار اطلاق شمولی و بدلی 213
- نفی اطلاق شمولی از«أَحَلَّ اللّهُ الْبَیْعَ» 215
- تعدد دال و مدلول در«اکرم عالما» 216
- نفی اطلاق شمولی و بدلی 217
- پرسش: 218
- بیان شیخ أعظم در دوران بین رجوع قید به ماده یا هیئت 219
- اشاره 219
- نتیجۀ رجوع قید به هیئت 220
- جریان نزاع در واجب معلق 220
- تقیید هیئت مستلزم تضییق شمول ماده 221
- جواب آخوند«ره» از بیان شیخ اعظم«ره» در تقیید ماده 222
- عدم جریان نزاع اطلاق و تقیید در قید متصل به کلام 223
- پرسش: 225
- اشاره 226
- جریان نزاع در قید منفصل از کلام 226
- نتیجۀ رجوع قید به ماده 227
- نتیجۀ رجوع قید به هیئت 227
- تضییق اطلاق ماده در رجوع قید به هیئت 228
- تأیید بیان شیخ(ره) در قید منفصل 229
- تناقض بیان صاحب کفایه در ظهور اطلاقی 230
- پرسش: 232
- اشاره 233
- واجب نفسی و واجب غیری 233
- اقسام واجب نفسی از نظر مرحوم آخوند 234
- اشکال مرحوم آخوند به تعریف واجب نفسی 235
- بیان مرحوم آخوند در تداخل واجب نفسی در واجب غیری 237
- پرسش: 238
- خلاصۀ بحث در تفاوت واجب نفسی و غیری 238
- اشاره 240
- اشکال استاد بر صاحب کفایه در تعریف واجب نفسی و غیری 240
- منشاء وجوب در واجبات 241
- منشاء حسن و قبح در اشیاء 242
- تقسیم در وجوب یا واجب 244
- پرسش: 245
- بیان اقوال مختلف در حقیقت وجوب 246
- اشاره 246
- معنای واجب نفسی و مناقشۀ مرحوم آخوند در معنای واجب غیری 247
- تفاوت واجب غیری و نفسی 249
- بیان دو ثمره برای نفسیت و غیریت 250
- پرسش: 251
- اشاره 252
- دوران بین نفسیّت و غیریّت 252
- بیان استاد از کلام مرحوم آخوند، در تقسیم به لحاظ واجب 253
- بیان شیخ در وضع حروف 255
- تفاوت مبنای مرحوم آخوند و مشهور در باب حروف 256
- پرسش: 258
- اشاره 259
- بیان صاحب کفایه(ره) در دلالت صیغۀ أفعل بر طلب 259
- مناقشه در کبرای کلام شیخ«ره» در تقیید مفاهیم جزئی 260
- مناقشه استاد در کلام مرحوم آخوند(ره) در معنای هیئت افعل 260
- تحقیق در معنای حرفی 261
- بیان محقق نائینی(ره) در شک بین نفسیت و غیریت واجب 262
- عدم شک بین نفسیت و جزئیت، در دلیل واحد 264
- پرسش: 265
- بیان محقق نائینی(ره) در تمسک به اطلاق در شک بین نفسیت و جزئیت 266
- اشاره 266
- حالت دوم اطلاق احد الدلیلین 268
- حجیت مثبتات امارات و منها المطلق 269
- حالت سوم عدم اطلاق هر دو دلیل 270
- مناقشۀ استاد در بیان محقق نائینی در دوران بین نفسیت و غیریت واجب 270
- پرسش: 271
- اشاره 272
- ترشح وجوب مقدمه از ذی المقدمه 272
- وجود مبادی اراده در انجام مقدمه 273
- نفی رابطۀ علی و معلولی بین مقدمه و ذی المقدمه 273
- عدم انتساب وجوب مقدمه به شارع 274
- کفایت تحقق شرط واحد در دلالت اطلاق بر وجوب نفسی 275
- عدم جریان اصاله الاطلاق بعد از انتفاء شرطین 276
- خلط بین مقدمیت و قیدیت در کلام محقق نائینی 277
- پرسش: 278
- اشاره 279
- مناقشه استاد در دوران بین واجب نفسی و واجب غیری 279
- بررسی شرطیت واجب نفسی نسبت به واجب غیری 280
- عدم شرطیت علت نسبت به وجود معلول 281
- ضابطۀ شرطیت علت نسبت به وجود معلول یا عدم آن 282
- بیان امام«ره» در شک بین وجوب نفسی و غیری 283
- پرسش: 285
- فرض اول، شک بین جزئیت و غیریت 286
- اشاره 286
- مقتضای اصول عملیه در شک بین نفسیت و غیریت 286
- نتیجۀ نفسیت و غیریت 287
- نتیجۀ غیری بودن وضو 288
- بررسی بیان محقق نائینی(ره) در اشتراط واجب غیری 289
- بیان شیخ اعظم«ره» در اقل و اکثر ارتباطی 291
- فرض دوم، شک بین نفسیت و غیریت 291
- جریان دو اصل برائه و استصحاب در«ما نحن فیه» 292
- پرسش: 293
- جریان اصول عملیه شک بین وجوب نفسی و غیری 294
- اشاره 294
- تصویر صحیح حالت سوم در شک بین نفسی و غیری 295
- تفاوت واجب نفسی و واجب غیری از نظر مرحوم آخوند 297
- بازگشت دلیل دوم مرحوم آخوند به دلیل اول 299
- پرسش: 301
- اشاره 302
- بیان حقیقت ثواب و عقاب و رابطۀ آنها با اعمال 302
- معنای استحقاق ثواب و عقاب 305
- ثواب تفضلی بر برخی از اعمال در روایات 306
- پرسش: 308
- اشاره 309
- عدم استحقاق ثواب بر واجبات نفسی 309
- عدم استحقاق ثواب در واجبات غیری 311
- استحقاق عقوبت بر عصیان در واجبات نفسی 311
- نتیجه گیری از بحثهای گذشته پیرامون عدم استحقاق ثواب 313
- پرسش: 314
- طرح دو شبهه در استحقاق ثواب بر انجام مقدمات 315
- اشاره 315
- تفاوت از نظر تحسین و تقبیح 316
- بیان آخوند در تفاوت مقدمات از نظر اشقیت و احمضیت 317
- ترتب ثواب بر عنوان اشقیت و احمضیت 318
- شبهۀ عدم استحقاق ثواب بر طهارات ثلاثه 318
- جعل ثواب بر طهارات ثلاث از طرف شارع 319
- طرح سه اشکال بر عبادیت طهارات ثلاث 321
- پرسش: 322
- اشاره 323
- اثبات عبادیت طهارات ثلاث 323
- تعلق امر غیری بر مقدمه به حمل شایع 324
- بیان دو اشکال بر مبنای مرحوم نائینی در انتشار امر بر أجزاء مأموربه 328
- پرسش: 330
- اشاره 331
- تصحیح عبادیت طهارات ثلاث با انبساط أمر ضمنی بر اجزاء مرکب 331
- عدم عبادیت برخی از شرائط 336
- پرسش: 337
- اشکال به محقق نائینی«ره» در رابطۀ با عبادیت طهارات ثلاث 339
- اشاره 339
- خلاصۀ فرمایش امام«ره» در جواب از محقق نائینی 341
- تصحیح عبادیت اجزاء 341
- راه سوم در تصحیح عبادیت طهارات ثلاث 342
- پرسش: 345
- اشکال در عبادیّت طهارات ثلاث و راه تصحیح آن 346
- اشاره 346
- عدم اعتبار امر در عبادیت عبادات 348
- منشاء عبادیت طهارات ثلاث 349
- اجماع راهی برای احراز عبادیت عبادات 350
- پرسش: 352
- وجود امر در عبادیّت طهارات ثلاث 353
- اشاره 353
- استحباب طهارات ثلاث 354
- عبادیّت مطلقه 355
- تفکیک بین متعلق امر نفسی و غیری 357
- راه جمع بین وجوب غیری و استحباب نفسی در وضو 357
- عدم جمع داعویت امر استحبابی نفسی با امر غیری 359
- پرسش: 360
- اشاره 361
- اشکال عبادیت طهارات در رابطۀ با استحباب نفسی 361
- اشکال اتیان طهارات ثلاث بداعی امر غیری 362
- جواب از اشکال عبادیت طهارت ثلاث 363
- برگشت اشکال صحت طهارات بدون قصد قربت 365
- پرسش: 366
- اشاره 368
- کیفیت تصحیح عبادیت وضو 368
- عدم تصحیح عبادیت وضو به واسطه امر غیری 369
- فرق وضوی قبل از وقت با وضوی بعد از وقت 371
- امر رابع: تبعیت وجوب غیری از وجوب نفسی در اطلاق و اشتراط 373
- پرسش: 374
- اشاره 375
- تبعیت وجوب نفسی در اطلاق و اشتراط و قول صاحب معالم(ره) 375
- کلام نسبت داده شده به صاحب معالم 376
- تفاوت قضیه حینیه با قضیۀ شرطیه 377
- کلام مرحوم آخوند در ملازمه وجوبین در اطلاق و اشتراط 378
- پرسش: 379
- جواب مرحوم شیخ(ره) به مقید کردن واجب غیری به ارادۀ مکلف 380
- اشاره 380
- تقدم رتبۀ شرط بر جزاء 382
- تعبیر دیگری از کلام صاحب معالم(وجوب مقدمه مستلزم ارادۀ ذی المقدمه) 383
- جواب شیخ از تلازم بین وجوب مقدمه و ارادۀ مکلف 384
- پرسش: 385
- جواب صاحب معالم به شیخ در مورد ارادۀ متعلقۀ به واجبات 386
- اشاره 386
- مقارنت بین وجوب مقدمه با وجوب ذی المقدمه 387
- جواب مرحوم آخوند(ره) از صاحب معالم(ره) در وجوب غیری مقدمه 388
- پرسش: 389
- تبعیت وجوب غیری مقدمه از ذی المقدمه در اطلاق و اشتراط و اقوال مختلف 390
- اشاره 390
- بیان مرحوم شیخ(ره) در باب وجوب غیری مقدمه 392
- کلام شیخ(ره) در تصحیح عبادیت مقدمه 393
- مقایسه قول مشهور با قول شیخ(ره) و صاحب معالم(ره) 393
- احتمال اول در کلام مرحوم شیخ(ره) 394
- احتمال حمل قضیۀ شرطیه به قضیۀ حینیه 394
- پرسش: 396
- اشاره 397
- بیان سه احتمال در کلام شیخ(ره) و اشکال مرحوم آخوند(ره) 397
- اشکال دوم به شیخ در احتمال شرطیت مقدمه 398
- احتمال سوم در کلام شیخ در واجب بودن قصد توصل 400
- ایجاد اراده نظیر ایجاد وجود ذهنی 402
- پرسش: 402
- بیان احتمال سوم در کلام مرحوم شیخ 403
- اشاره 403
- اشکال تعلق امر به امور غیراختیاری 404
- طرح اشکال برحسب مقام اثبات 405
- پرسش: 407
- اشاره 408
- ثمرۀ بحث در مقدمۀ محرمۀ منحصره 408
- عدم تحقق عصیان بنابر قول مشهور 409
- تحقق تجری در فرض عدم علم به مقدمیت 409
- تحقق عصیان در مقدمه در کلام شیخ 411
- ثمرۀ نزاع بین مرحوم شیخ و مشهور 412
- پرسش: 414
- قول صاحب فصول(ره) در مسأله مقدمۀ موصله 415
- اشاره 415
- احتمالات کلام صاحب فصول دربارۀ مقدمۀ موصلۀ 416
- استحالۀ شرط ایصال در مقدمه 417
- بیان اشکال دور در بحث ثبوتی قید ایصال 419
- جواب استاد از اشکال دور در أخذ ایصال به عنوان قید واجب 420
- پرسش: 421
- اشاره 422
- بیان اشکال تسلسل در مقدمۀ موصله 422
- جواب از اشکال تسلسل در مقدمۀ موصله 424
- مرکبات صناعی و مرکبات أعتباری 425
- اجتماع وجوب غیری و وجوب نفسی در مقدمه موصله 426
- پرسش: 427
- تقریب اشکال اجتماع وجوبین در ذی المقدمه 428
- اشاره 428
- فرق ما نحن فیه با مسألۀ أجتماع أمر و نهی 429
- بیان اجتماع حکمین در ذی المقدمه 431
- پرسش: 434
- اشاره 435
- غرض وجوب اشیاء و وجوب مقدمه 435
- جواب استاد از اشکال مرحوم آخوند(ره) 437
- بیان صاحب کفایه در فرق واجبات تسبیبی و غیر تسبیبی 437
- مراد صاحب فصول از قید ایصال 439
- پرسش: 440
- سقوط وجوب غیری مقدمه قبل از تحقق ذی المقدمه 441
- اشاره 441
- مقایسۀ دو اشکال مرحوم آخوند 443
- تبیین کلام صاحب فصول 445
- تقریب قول صاحب فصول توسط محقق حائری(ره) 446
- پرسش: 447
- اشاره 448
- توجیه مرحوم محقق حائری نسبت به مقدمه موصله 448
- تقیید مقدمه به قید ایصال به نحو قضیۀ حنییه 450
- تشبیه مقام به امر نفسی 451
- پرسش: 452
- خلط بین مقام ثبوت و اثبات در کلام مرحوم محقق حائری(ره) 453
- اشاره 453
- رجوع کلام مرحوم محقق عراقی(ره) به کلام محقق حائری(ره) 455
- مراد صاحب فصول از قیدیت ایصال مقدمه 457
- رجوع به وجدان در کلام صاحب فصول در مقام اثبات 457
- پرسش: 459
- اشاره 460
- اشکال اثباتی مرحوم آخوند(ره) به صاحب فصول(ره) 460
- منشاء توهم صاحب فصول از نظر صاحب کفایه 462
- جهات تقییدیه و جهات تعلیلیه 463
- ثمرۀ نزاع بین قول مشهور و قول صاحب فصول 465
- پرسش: 465
- ارتباط ثمرۀ بین قول مشهور و صاحب فصول(ره) به مسألۀ ضد 466
- اشاره 466
- خصوصیت معتبر در وجوب مقدمی نزد صاحب فصول 468
- تصحیح عبادت در باب اجتماع امر و نهی طبق نظر صاحب فصول 470
- پرسش: 471
- اشاره 472
- بیان مرحوم شیخ انصاری(ره) در ثمرۀ نزاع در بحث ضدّ 472
- فرق بین کلام صاحب فصول و مشهور از نظر شیخ 474
- جواب مرحوم آخوند(ره) از بیان شیخ اعظم(ره) 475
- فرق بین اتحاد عینی و اتحاد خارجی و مقارنه امر و نهی 476
- احتمال دوم در معنای نقیض 477
- بیان سه احتمال در معنای نقیض 477
- پرسش: 478
- بیان سه احتمال در معنای نقیض 479
- اشاره 479
- بیان سه احتمال در حرمت نقیض شیء 480
- انتفاء ثمره بین قول مشهور و صاحب فصول(ره) 481
- توسعه در معنای نقیض 482
- انتفاء ثمره بین قول مشهور و صاحب فصول(ره) طبق احتمال سوم 484
- پرسش: 486
- اشاره 487
- تقسیم واجب به اصلی و تبعی 487
- بیان صاحب فصول(ره) در تقسیم واجب برحسب مقام اثبات 488
- عدم ارتباط تقسیم به مقام اثبات از نظر مرحوم آخوند(ره) 489
- واجب اصلی از نظر مرحوم آخوند(ره) 490
- دلیل کفایه بر تقسیم اصالت و تبعیت به حسب مقام ثبوت 492
- پرسش: 493
- منشأ وجوب مقدمه از نظر محقق اصفهانی(ره) 494
- اشاره 494
- اشکال استاد به محقق اصفهانی(ره) در ترشح اراده 496
- بیان دو اشکال به محقق خراسانی(ره) در تقسیم واجب 497
- اشکال دوم بر مرحوم آخوند(ره) در ارادۀ مستقله 498
- پرسش: 499
- مقصود از اراده مستقله در کلام مرحوم آخوند 500
- اشاره 500
- عدم تلازم نفسیت با التفات تفصیلی 501
- جریان اصل عملی در شک بین واجب اصلی و تبعی 502
- اثبات واجب اصلی با استصحاب به نظر محقق اصفهانی 503
- عدم جریان استصحاب عدم ازلی در مقام 504
- پرسش: 505
- ثمرۀ فقهی بحث مقدمۀ واجب 506
- اشاره 506
- بررسی ظهور ثمره بحث مقدمه واجب در باب نذر 509
- عدم تمامیت ثمرات مذکور 510
- پرسش: 511
- بررسی حصول فسق بواسطه ترک مقدمه واجب 512
- اشاره 512
- شبهۀ عدم وجود ثمره در بحث مقدمۀ واجب 514
- پرسش: 516
- بیان مرحوم شیخ ضیاء الدین عراقی(ره) در ثمرۀ نزاع بنا بر قول به ملازمه 517
- اشاره 517
- بیان استاد در ثمرۀ نزاع ملازمه بر قول مرحوم عراقی 519
- بیان تفاوت بین ثمرات سه گانه و دو ثمرۀ مرحوم عراقی عراقی 521
- پرسش: 523
- بررسی وجود ثمرۀ نزاع در باب ضمان 524
- اشاره 524
- بیان ثمره بحث مقدمه واجب 526
- عدم جریان اصل عملی در شک در وجود ملازمه 527
- امکان جریان استصحاب در نتیجۀ نزاع 528
- پرسش: 530
- اشاره 531
- عدم جریان استصحاب بواسطه عدم شرعی بودن وجوب ملازمه 531
- توسعه در معنای مجعول شرعی 532
- عدم جریان استصحاب بواسطه عدم ثمره عملی بحث ملازمه 534
- جمع بین حکم واقعی و استصحاب 535
- اشاره 538
- عدم ملازمه اجرای استصحاب با تفکیک بین حکم واقعی و ظاهری 538
- توسعۀ ملازمه تا مرتبۀ فعلیت 539
- عدم منافات اجرای استصحاب با قول به ملازمه 539
- بیان امام(ره) در جواب از عدم جریان استصحاب 541
- مجرای اصول: صورت شک در حکم واقعی و عدم فعلیت آن 542
- پرسش: 544
- اشاره 545
- عدم جریان استصحاب بعد از یقین به وجوب فعلی ذی المقدمه 545
- ادلۀ قائلین به ملازمه 548
- پرسش: 550
- اشاره 551
- وجوب مولوی اوامر متعلقۀ به برخی از مقدمات از نظر صاحب کفایه 551
- قول به ملازمه از راه وجدان در کلام صاحب کفایه 551
- بیان استاد از کلام مرحوم آخوند(ره)، در اثبات ملازمه 553
- مولویت اوامر شارع در باب عبادات، به طور مطلق 556
- اشاره 558
- دلیل دوم قائلین به ملازمه 558
- عدم تبعیت ارادۀ تشریعی از ارادۀ تکوینی 561
- ارشادی بودن امر به مقدمه 563
- پرسش: 564
- اشاره 565
- استدلال ابو الحسن بصری بر وجود ملازمه 565
- اتحاد متلازمین در وجوب و حرمت 568
- اصلاح قضیّۀ شرطیۀ اول 569
- پرسش: 571
- اشاره 572
- تحقق عصیان در ترک مقدمه بر فرض عدم ملازمه 572
- اتیان به مقدمه از نظر عقل 573
- مراد از وجوب شرعی مقدمه و فرق میان نظر مثبتین و منکرین ملازمه 575
- اشاره 579
- استدلال حضرت امام(ره) بر عدم ملازمه 579
- بیان دو احتمال در ناحیۀ مقدمه 580
- کلام قائلین به ملازمه دربارۀ خصوصیات ملازمه 580
- بیان احتمال دوم، عینیت امر به ذی المقدمه و مقدمه 582
- پرسش: 583
- اشاره 584
- بیان احتمالات بنا بر فعلیت بعث در طرفین ملازمه 584
- بیان ادلۀ قائلین به عدم صحت احتمال اول 585
- جواب استاد از احتمال، علیت و معلولیت بین ذی المقدمه و مقدمه 586
- بیان احتمال بعث تقدیری در ناحیۀ مقدمه 587
- بیان احتمالات در ملازمه بین الارادتین و بعث به ذی المقدمه و مقدمه 588
- احتمال دوم در نحوۀ تعلق اراده به بعث الی ذی المقدمه 589
- نتیجۀ بحث در ناحیۀ ملازمۀ بین الارادتین 590
- پرسش: 590
- تفصیل در بحث وجوب مقدمه و ادلۀ آنها 591
- اشاره 591
- فرق میان شرائط شرعیه و شرائط عقلیه و عادیه 594
- پرسش: 595
- اشاره 597
- توضیح احتمال دوم، عدم استکشاف شرطیت در عبارت مستدل 597
- راههای مختلف استکشاف شرطیت شرعیه 598
- عدم استکشاف شرطیت شرعیه از وجوب غیری 599
- پرسش: 602
- اشاره 603
- اقوال در مقدمات حرام 603
- استدلال مرحوم آخوند(ره) بر عدم ثبوت ملازمه در مقدمۀ حرام 606
- دلیل دوم صاحب کفایه بر تضییق دایره ملازمه در مقدمات حرام 607
- استلزام عدم اعتبار نیت در عبادات با اختیاری نبودن اراده 608
- پرسش: 609
- اشاره 610
- جواب امام«ره» از صاحب کفایه در تأخر اراده در افعال تولیدی 610
- طرح شبهۀ غیراختیاری بودن مقدمه اخیر و جواب استاد 612
- موجبۀ جزئیه بودن بیان امام«ره» 613
- پرسش: 614
«امر اعتباری» در شرائط مکلّف به شرطیت«امر اعتباری» و بهترین راه حل برای مشکلۀ آن قاعدۀ عقلیه، همین است که مسألۀ اعتباریت را در تمامی اقسام مطرح کنیم و از این اشکال تخلّص پیدا کنیم. در رتبۀ بعد در باب شرائط مکلّف به، همان بیانی را که امام بزرگوار(ره) بیان فرمودند، آن هم به عنوان راه حل اشکال، نه به عنوان خروج از محل نزاع، راه صحیحی است منتها در درجه دوم که نوبت به این درجۀ دوم هم نمی رسد، اما اگر کسی فرضا به اینجا رسید، راه حلش همان است.
پرسش:
1 - دلیل اول محقق نائینی(ره) را با جواب آن بیان کنید.
2 - کلام نائینی(ره) در مقایسۀ بین شرایط و اجزاء چیست؟
3 - توضیح دهید که طبق کدامیک، دو احتمال که در دلیل سوم مرحوم نائینی(ره) وجود دارد، را بیان کنید.
4 - چرا جواب مرحوم نائینی(ره) در واقع پذیرش اشکال است؟