سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 5 صفحه 294

درس سیصد و هشتاد و هفتم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

جریان اصول عملیه شک بین وجوب نفسی و غیری

در مقام اصول عملیه، مرحوم محقق نائینی«قدس سره» سه صورت تصویر کردند، دو صورتش را ملاحظه فرمودید.

صورت سوم را اینطور می گویند: اگر علم داشته باشیم«بأنّ الوضوء واجب» مثلا و شک در نفسیّت و غیریّت داشته باشیم، در دو صورت گذشته فرض این طور بود، که وجوب صلاه هم مسلّم بود یا به لحاظ این که مشروط نیست و یا به لحاظ این که مشروط به یک شرط متحقق بود، مثل این که مشروط به زوال بود و زوال هم تحقق پیدا کرده بود، صورت دوم هم نسبت به قبل از زوال بود، که لازمه اش این بود که«اذا تحقق الزوال» دیگر وجوب صلاه فعلیت پیدا می کرد، منتها به لحاظ عدم تحقق شرط، قبل از زوال فعلیتی برای وجوب صلاه نبود، اما در عین این که فرض مربوط به قبل از زوال است، اما این معنا مسلّم است که مثلا یک ساعت دیگر زوال محقق می شود و فعلیت وجوب صلاه تحقق پیدا می کند.

اما در این فرض سوم، مسأله در رابطۀ با اصل وجوب صلاه است، ما تردید در این معنا داریم که