سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 5 صفحه 308

یادت نرود پاداش ما را بنویس، ما نمازی که خواندیم استحقاق پیدا کردیم، مثل یک دائنی که استحقاق دارد، آیا این طور است در واجبات نفسیه؟ واقعیت مسأله این طور نیست، هیچگونه استحقاق مثوبتی در مورد عدم جعل و با قطع نظر از آن فرض اولی که مسألۀ ثواب و عقاب به لازم وضعی اعمال رجوع می کرد و برمی گشت، را در واجبات نفسیه نمی توانیم تصور بکنیم.

حالا یک بحثی اینجا پیش می آید که اگر قبول کردیم که در واجبات نفسیه استحقاق، تحقق دارد به صورت فرضی این مسأله را پذیرفتیم، بعد نوبت می رسد به بحث از واجبات غیریه که آیا بین واجبات غیریه و بین واجبات نفسیه فرق وجود دارد یا نه؟ یک دقتی در این رابطه بفرمایید.

پرسش:

1 - حقیقت ثواب و عقاب را بیان نمایید.

2 - آیا با اطاعت امر مولا استحقاق ثواب برای عبد حاصل می شود؟

3 - بیان مرحوم آخوند(ره) در آیات و روایاتی که در آن وعدۀ ثواب بر برخی اعمال داده شده چیست؟

4 - آیاتی که تجسم اعمال در روز قیامت را مطرح می کنند، چگونه تفسیر شده اند؟ تفسیر استاد از این ایات را بیان نمایید.