سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 5 صفحه 427

ذی المقدمه تحقق پیدا نکند، نصب سلم موصل تحقق پیدا نکرده است. در نتیجه از ناحیۀ«کون علی السطح» یک وجوب غیری به اصطلاح اینها روی نصب سلّم موصل ترشح پیدا می کند و بعد از طریق وجوب غیری نصب سلّم موصل، یک وجوب غیری به مقدمۀ این نصب سلّم موصل توجه پیدا می کند و مقدمۀ این نصب سلّم موصل، خود ذی المقدمه است؛ برای این که تا ذی المقدمه تحقق پیدا نکند، نصب سلّم موصل امکان ندارد، تحقق پیدا کند. پس یک وجوب غیری از«کون علی السطح» ترشح پیدا می کند به نصب سلم موصل، یک وجوب غیری هم از نصب سلّم موصل، ترشح پیدا می کند به«کون علی السطح» پس در نتیجه«کون علی السطح» هم واجب نفسی می شود و هم واجب غیری. این در جایی است که ذی المقدمه، فقط یک مقدمه داشته باشد، اما اگر فرض کردیم یک ذی المقدمه ای را که ده مقدمه دارد، نتیجه این می شود که ذی المقدمۀ، یک وجوب نفسی پیدا کند و ده وجوب غیری، برای اینکه ذی المقدمۀ، برای هر یک از این مقدمات به قید ایصال، مقدمیت دارد؛ پس یک وجوب غیری از مقدمۀ اول به آن ترشح پیدا می کند و یک وجوب غیری از مقدمۀ دوم به آن ترشح پیدا می کند؛ در نتیجه اگر ذی المقدمه ای دارای ده مقدمه شد باید ذی المقدمه یازده حکم پیدا کند، یکی عبارت از وجوب نفسی است و ده حکم وجوب غیری و این«ثبوتا و فی مرحله الثبوت» یک امر مستحیل و ممتنعی است. این آخرین اشکال ثبوتی بر صاحب فصول(ره) است.

پرسش:

1 - اشکال مبنائی بر کلام صاحب فصول را بیان نمایید.

2 - استدلال استاد در رد مبنای فوق را بیان کنید.

3 - انواع مرکبات را بیان کنید.

4 - آخرین اشکال بر کلام صاحب فصول را تقریب کنید.