سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 5 صفحه 428

درس چهارصد و هفتم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

تقریب اشکال اجتماع وجوبین در ذی المقدمه

بحث در قول صاحب فصول بود که ایشان قائل بودند که وجوب غیری مقدمی تنها به مقدمۀ موصله تعلق می گیرد؛ نه ذات مقدمه و نه مقدمۀ بدون قید، اگر مقدمه موصله شد و به دنبال آن ذی المقدمه تحقق پیدا کرد، چنین مقدمه ای وجوب غیری دارد. بحث با ایشان تارتا در رابطۀ با مقام ثبوت است؛ و اخری مربوط به مقام اثبات است. در مقام ثبوت چند اشکال به ایشان شده بود که دو اشکال آن بررسی شد.

اشکال سوم عبارت از این بود که اگر قائل به مقدمۀ موصله شویم، لازم می آید که ذی المقدمه یعنی«کون علی السطح»، هم وجوب نفسی داشته باشد و هم وجوب غیری و این در صورتی است که ذی المقدمه بیش از یک مقدمه نداشته باشد و الاّ اگر مقدماتش متعدد شد، به تعداد مقدمات، ذی المقدمه علاوۀ بر وجوب نفسی، وجوب غیری هم پیدا می کند؛ پس اگر یک ذی المقدمه ای دارای دو مقدمه شد، این ذی المقدمه یک وجوب نفسی دارد و دو وجوب غیری به تعداد مقدمات، ذی المقدمه علاوۀ بر وجوب نفسی وجوب غیری پیدا می کند، علاوۀ بر وجوب نفسی که از اول