درسهایی از علوم قرآنی (طاهری) صفحه 245

رسالت متصف شود و يا جبرئيل، همراه با كلام خدايي به طور محسوس بر وي فرود آيد، به صفت نبوت متصف شد و در واقع، به طور سري به رسالت از جانب خدا برگزيده شده بود و وقتي جبرئيل به طور محسوس بر وي فرود آمد كه تمام مقدمات پيامبري براي او فراهم شده بود، مانند: رؤياي صادق، نشانه‌ها و اعلام‌هاي پياپي نسبت به حقايق علوم و امور غيبي كه بر ديگر انبياي بزرگ مانند ابراهيم فراهم گرديد ...

به هر حال، رؤياي صادق، راهي براي نزول وحي بر پيامبر است و چه بسا در خواب دانستنيها به وي القاء مي‌شد. علي عليه السّلام در اين زمينه مي‌گويد: «رؤيا الأنبياء وحي؛ «1» يعني: خواب پيامبران وحي است».

لازم به ذكر است كه گرچه يكي از طرق وحي پيامبر، خواب بود ولي قرآن كريم از اين طريق بر پيامبر نازل نشده است، بلكه از دو طريق وحي مستقيم يا به وسيله فرشته وحي به حضرت داده شده است گرچه خوابهاي حضرت سبب نزول آياتي شده است از قبيل دو آيه ذيل:

1- لَقَدْ صَدَقَ اللَّهُ رَسُولَهُ الرُّؤْيا بِالْحَقِّ لَتَدْخُلُنَّ الْمَسْجِدَ الْحَرامَ إِنْ شاءَ اللَّهُ ...

«2».

يعني: «خداوند به پيامبرش در عالم رؤيا براستي گفت كه شما مؤمنان به خواست خدا به مسجد الحرام وارد خواهيد شد».

پيامبر در عقد و پيمان حديبيه كه ششمين سال هجرت است خواب را ديد و در سال فتح مكه كه هشتمين سال هجرت است مسلمانان وارد مسجد الحرام شدند و رؤيا، عملي شد.

2- وَ ما جَعَلْنَا الرُّؤْيَا الَّتِي أَرَيْناكَ إِلَّا فِتْنَةً لِلنَّاسِ وَ الشَّجَرَةَ الْمَلْعُونَةَ فِي الْقُرْآنِ ...

«3». (1) امالي شيخ طوسي، ص 215 و بحار، ج 11، ص 64.

(2) سوره فتح، آيه 27.