- اجتماع امر و نهی 1
- ادامه مقصد دوم بحث نواهی 1
- اشاره 1
- امر دوم: معنای اطلاق در اصاله الاطلاق 2
- اشاره 2
- درس پانصد و بیست و پنجم 2
- اختلاف ماهوی بین اصاله العموم و اصاله الاطلاق 2
- عدم ارتباط اصاله الاطلاق به افراد و مصادیق 4
- فرق نتیجۀ اصاله الاطلاق با اصاله العموم 5
- عرفی بودن اصاله العموم و عقلی بودن اصاله الاطلاق 6
- پرسش: 7
- اشاره 8
- درس پانصد و بیست و ششم 8
- طبایع متعلق اوامر و نواهی 8
- قضایائی که موضوع آنها نفس ماهیت است 9
- کیفیت تصور وجودات خارجیه 10
- ظرف تشکیل قضایای که موضوع آنها نفس ماهیت است 11
- معنای«الماهیه من حیث هی هی لیست الا هی» 13
- پرسش: 14
- اشاره 15
- درس پانصد و بیست و هفتم 15
- موضوع در قضیۀ«الانسان موجود» 15
- تقیّد موضوع به وجود 16
- موضوع در قضایای شرعیه 18
- مؤیّد مقیّد بودن موضوع قضایای شرعیه به وجود خارجی 19
- دلیل بر ابطال کلام مرحوم آخوند(ره) 20
- پرسش: 22
- درس پانصد و بیست و هشتم 23
- اشاره 23
- اشتراک رویۀ شارع با عرف در طریقۀ تقنین 23
- مراحل طی قانون نزد عقلا 24
- تأخّر وجود مأموربه از بعث مولا 26
- پرسش: 27
- اشاره 28
- دلیل سوم برای فهم متعلق احکام 28
- درس پانصد و بیست و نهم 28
- هدف صدور امر 29
- وجود خارجی، مؤثّر در حصول غرض مولا 30
- خلط بین متعلق احکام و مؤثّر در حصول غرض مولا 31
- محصّل غرض مولا 32
- پرسش: 34
- درس پانصد و سی ام 35
- اشاره 35
- نتیجۀ مقدمات ثلاثه: جواز اجتماع امر و نهی 35
- معنای اصاله الاطلاق 36
- فرق مسأله طبق اصاله الوجود و اصاله الماهیه 37
- موطن تضاد امر و نهی 38
- عدم ارتباط خارج به مرحلۀ تعلّق حکم 39
- پرسش: 41
- اشاره 42
- جواب از قول مرحوم نائینی(ره) در جواز اجتماع امر و نهی 42
- درس پانصد و سی و یکم 42
- عدم مقوله داشتن مجموعه صلاه 43
- تعیین محل نزاع 44
- بررسی امتناع اجتماع امر و نهی طبق ترکیب انضمامی 44
- انفکاک مرحلۀ تعلق حکم از خارج 45
- امتناع جمع بین امر و نهی در یک عنوان 46
- پرسش: 48
- اشاره 49
- درس پانصد و سی و دوم 49
- بررسی امتناع اجتماع حب و بغض در یک شیء 49
- تفکیک بین مسألۀ سواد و بیاض و حب و بغض 50
- حب و اشتیاق به مسائل معدوم 51
- کیفیت تعلق علم به معدومات 53
- پرسش: 55
- اشاره 56
- درس پانصد و سی و سوم 56
- کیفیت تعلّق حبّ و بغض به یک عمل در مجمع عنوانین 56
- تفکیک بین جنس و فصل 57
- عدم مشروطیت امتناع اجتماع ضدین به شخص واحد 58
- تصور اجتماع مصلحت ملزمه و مفسده ملزمه در شیء واحد 59
- پرسش: 59
- اشاره 60
- کیفیت جمع بین مصلحت و مفسده 60
- درس پانصد و سی و چهارم 60
- بررسی قیاس مصلحت و مفسده به سواد و بیاض 61
- قیاس بین مصلحت و مفسده و حسن و قبح 62
- جمع بین قول به تعلّق احکام به طبایع و وجود آثار برای وجودات خارجیه 64
- مراحل سه گانه صلاه 65
- پرسش: 67
- تعدد متعلق امر و نهی، ملاک جواز اجتماع آنها 68
- درس پانصد و سی و پنجم 68
- اشاره 68
- بررسی تضاد بین احکام خمسۀ تکلیفیه 69
- حقیقت حکم 70
- کیفیت تطبیق متضادین بر حکم به معنای اراده 71
- احتمالهای دیگر در معنای حکم 73
- پرسش: 74
- اشاره 75
- درس پانصد و سی و ششم 75
- حقیقت حکم و احتمالات در آن 75
- امکان تضاد در مرحلۀ ماهیت 76
- عدم قدرت مکلّف، دلیل امتناع اجتماع امر و نهی 78
- عدم ارتباط مسألۀ بعث و زجر به باب ضدین 79
- عدم تضاد در امور اعتباریه 80
- پرسش: 81
- درس پانصد و سی و هفتم 82
- اشاره 82
- مکمّل بحث اجتماع امر و نهی 82
- تغایر بین ارادتین 83
- مغایرت عرفی بین وجوب و استحباب 84
- رفع تضاد به اعتباری بودن احکام 85
- خلاصۀ سخن در باب اجتماع امر و نهی 85
- پرسش: 87
- بررسی وقوع اجتماع امر و نهی در شریعت 88
- اشاره 88
- درس پانصد و سی و هشتم 88
- لزوم جواب از وقوع اجتماع امر و نهی 89
- تقسیم عبادات مکروهه 91
- تأیید مبنا به واسطه قسم سوم 92
- پرسش: 94
- اشاره 95
- عدم اشکال در قسم دوم از عبادات مکروهه 95
- درس پانصد و سی و نهم 95
- جواب از اشکال، طبق مبنای مانعین اجتماع امر و نهی 96
- حکمت جعل نهی تنزیهی 97
- عدم تطبیق دلیل با مدعا 98
- جواب از عبادات مکروهه بدون مندوحه 99
- راه حل مرحوم آخوند ره از عبادات مکروهه بدون مندوحه 100
- پرسش: 102
- درس پانصد و چهلم 103
- تزاحم بین مستحبین 103
- اشاره 103
- عدم تطبیق عنوان بر امر عدمی 105
- عدم حرمت ترک واجب 106
- نبودن دو حکم در واجبات و مستحبات 107
- عدم جریان جواب مرحوم آخوند ره در بعضی از اقسام 108
- پرسش: 109
- عدم تمامیت راه حل مرحوم آخوند ره در عبادات منهیه 110
- درس پانصد و چهل و یکم 110
- اشاره 110
- راه حل عبادات منهیه طبق مبنای مختار 111
- عدم تضاد بین احکام 114
- محل نزاع در باب اجتماع امر و نهی«تکلیف محال» 114
- پرسش: 116
- اشاره 117
- حکم خروج اضطراری از دار غصبی 117
- درس پانصد و چهل و دوم 117
- اقوال پنجگانه موجود در مسأله 118
- منشأ وجوب خروج از دار غصبی 120
- دلیل بر حرمت تصرف در مال غیر 121
- وجوب مقدمی خروج 122
- پرسش: 123
- نتیجۀ بررسی اقوال در مسألۀ خروج از دار مغصوبه 124
- اشاره 124
- درس پانصد و چهل و سوم 124
- شرائط تکالیف شخصیه 126
- تعلّق تکلیف با عدم انبعاث و انزجار 127
- اشکال انحلال تکالیف عامه 128
- واقعیت خطابات عامه 129
- پرسش: 130
- حقیقت خطابات عامه از نظر انحلال 131
- اشاره 131
- درس پانصد و چهل و چهارم 131
- شک در وجوب، مجرای اصاله البرائه 132
- لازمه انحلال نسبت به تکلیف نائم به صلاه 133
- وجوب قضای روزه بر حائض 134
- عدم احتیاج به قید ابتلا طبق قول به انحلال تکلیف 135
- شرط تنجیز علم اجمالی 135
- پرسش: 137
- درس پانصد و چهل و پنجم 138
- اشاره 138
- عدم انحلال خطابات عامه در تکالیف وضعیه 138
- عدم معذّریت اضطرار بسوء اختیار 141
- عدم فرق بین دخول در دار غصبی و خروج از دار غصبی 142
- حکم خروج از دار غصبی صرف نظر از مبنای مختار 143
- پرسش: 144
- درس پانصد و چهل و ششم 145
- اشاره 145
- جریان نزاع اجتماع امر و نهی در خروج از دار غصبی 145
- خلاصۀ کلام آخوند ره در خروج از دار غصبی و جواب استاد 146
- مقدمیت خروج از دار غصبی نسبت به ترک تصرف در مال غیر 148
- بحث در متعلق وجوب غیری 149
- پرسش: 151
- درس پانصد و چهل و هفتم 152
- متعلق وجوب غیری در بحث مقدمۀ واجب 152
- اشاره 152
- دلیل مرحوم آخوند بر خروج اجزاء ماموربه از عنوان مقدمیت 153
- تفاوت وجوب غیری و نفسی 154
- توضیح استاد در حیثیت تعلیلی و تقییدی 154
- دفاع از اشکال آخوند بر ابو هاشم در اجتماع امر و نهی در خروج از دار غصبی 156
- پرسش: 157
- اشاره 158
- اشکال استاد به ابو هاشم در مسألۀ خروج از دار غصبی 158
- درس پانصد و چهل و هشتم 158
- لحاظ قید مندوحه در ما نحن فیه 159
- بررسی قاعدۀ«الامتناع بالاختیار لا ینافی الاختیار» 160
- استدلال محقق نائینی ره بر عدم ارتباط ما نحن فیه با قاعدۀ مذکور 161
- دلیل دوم محقق نائینی ره 161
- سوءبرداشت اشاعره از قاعدۀ مذکور و جواب از آنها 162
- جواب از سوءبرداشت اشاعره 163
- پرسش: 164
- نهی در عبادات و اقتضای فساد 165
- اشاره 165
- نهی از شیء و اقتضای فساد عبادت 166
- اشاره 166
- درس پانصد و چهل و نهم 166
- معنای اقتضاء در عنوان مسأله 167
- بیان دو نکته در تفسیر اقتضاء به دلالت 168
- تفاوت بحث اجتماع امر و نهی با مسألۀ تعلق نهی به عبادات 170
- اشاره 173
- درس پانصد و پنجاهم 173
- اصولی بودن مسألۀ تعلق نهی و اقتضای فساد 173
- توضیح محقق حائری ره در ملاک مسألۀ اصولی 174
- حکم عقل بر فساد عبادت در ما نحن فیه 175
- عنوان واحد در متعلق نهی 176
- اعم بودن نهی در عنوان مسألۀ مذکور 176
- پرسش: 177
- درس پانصد و پنجاه و یکم 178
- اشاره 178
- دلیل خروج نهی تنزیهی از مسألۀ تعلق نهی و اقتضای فساد عبادت 178
- بیان استاد در تعلق نهی تنزیهی بر عبادات مذکور 180
- شمول نهی در عنوان مسأله به نهی تنزیهی 181
- کلام صاحب قوانین ره در خروج نهی غیری از عنوان مسأله مورد بحث 182
- جواب صاحب کفایه از صاحب قوانین 183
- پرسش: 184
- درس پانصد و پنجاه و دوم 185
- بحث در شمول نزاع به نهی تنزیهی در مسألۀ مورد بحث 185
- اشاره 185
- بیان استاد در شمول نزاع به نهی تنزیهی 186
- عدم تفصیل در نهی غیری به اصلی و تبعی 187
- قابلیت اتصاف شیء در عنوان مسأله به صحت و فساد 188
- اشکال تعلق نهی بر عبادات 189
- معنای عبادت در عنوان مسأله 190
- پرسش: 191
- اشاره 192
- بیان مرحوم آخوند ره در معنای عبادت 192
- درس پانصد و پنجاه و سوم 192
- بیان امام«ره» در معنای عبادت 193
- جواب امام«ره» از بیان آخوند در معنای عبادت 195
- جواب استاد از آخوند و امام«ره» در معنای عبادت 195
- اشکال استاد بر امام«ره» در عبادیت صوم 197
- درس پانصد و پنجاه و چهارم 199
- کلام مرحوم آخوند ره در معنای صحت و فساد در عنوان مسأله 199
- اشاره 199
- معنای صحت در معاملات و عبادات 200
- معنای صحت و فساد در علوم دیگر 201
- تقابل عدم و ملکه بین صحت و فساد 202
- پرسش: 203
- کلام صاحب کفایه ره در معنای صحت و فساد و اشکال امام ره 204
- اشاره 204
- درس پانصد و پنجاه و پنجم 204
- تقابل صحت با فساد و تقابل ناقص با تمام از نظر امام«ره» 207
- بیان استاد در معنای صحت و فساد، نقص و تمام در فقه 209
- پرسش: 210
- تفاوت معنای فقهی و عرفی صحت و فساد با تمامیت و نقصان 211
- درس پانصد و پنجاه و ششم 211
- اشاره 211
- نسبی بودن مفهوم صحیح و فساد در فقه 212
- ارتباط ما نحن فیه با مسألۀ اجزا از نظر صاحب کفایه 213
- جواب استاد از بیان آخوند«ره» در نسبی بودن معنای صحت و فساد 214
- نسبیت مفهوم صحت و فساد در نزد متکلمین 214
- عدم ارتباط ما نحن فیه با مسألۀ اجزا از نظر استاد 216
- پرسش: 217
- اشاره 218
- بیان مرحوم صاحب کفایه ره در معنای صحت و فساد 218
- درس پانصد و پنجاه و هفتم 218
- معنای صحت و فساد در فقه از نظر صاحب کفایه 219
- معنای صحت و فساد در باب عبادات و معملات 221
- اشکال استاد به بیان آخوند ره در معنای صحت و فساد 222
- پرسش: 224
- اشاره 225
- درس پانصد و پنجاه و هشتم 225
- عدم تعلق جعل شارع به افراد خارجی ماهیت 225
- جواب استاد از بیان آخوند در معنای صحت و فساد 227
- عدم جعل شرعی نسبت به صحت و فساد 229
- پرسش: 231
- اشاره 232
- عدم تعلق جعل تشریعی به صحت و فساد در عبادات و معاملات 232
- درس پانصد و پنجاه و نهم 232
- خلط بین جعل سببیت و جعل صحت در کلام آخوند 234
- عقلی بودن معنای صحت و فساد 235
- پرسش: 236
- بحث از جریان اصل عملی در شک در دلالت نهی بر فساد 237
- درس پانصد و شصتم 237
- اشاره 237
- بحث از جریان اصل در مسألۀ اصولی 238
- شک در دلالت لفظی نهی بر فساد 239
- جواب از جریان استصحاب در شک در دلالت لفظی نهی بر فساد 240
- عدم وجود حالت سابقه در مستصحب 241
- پرسش: 242
- اشاره 243
- بحث در ملازمه بین حرمت و فساد در عبادات و معاملات 243
- درس پانصد و شصت و یکم 243
- عدم جریان استصحاب در ما نحن فیه از نظر مرحوم آخوند ره 244
- جریان استصحاب عدم قرشیه از نظر مرحوم آخوند ره 245
- بیان امام و استاد در عدم جریان استصحاب قریشی بودن مرأه 246
- بیان امام در استصحاب عدم ملازمه بین صحت و فساد و اشکال استاد 247
- پرسش: 249
- درس پانصد و شصت و دوم 250
- اشاره 250
- اصاله الفساد در معاملات 250
- استصحاب فساد معامله در فرض تعلق حکم به ماهیت و طبیعت بیع 252
- حکم عبادت منهی عنها در فرض شک به صحت 253
- عدم مانعیت نهی غیری بر صحت عبادت 254
- بیان آخوند«ره» در تعلق نهی بر جزء، شرط و وصف عبادت 255
- تفاوت ما نحن فیه با مسألۀ اجتماع امر و نهی 256
- پرسش: 257
- درس پانصد و شصت و سوم 258
- اشاره 258
- حکم عبادت منهی عنه بر فرض شک در دلالت نهی بر فساد 258
- بیان دو مبنا در ملاک صحت عبادت 259
- عدم دخالت امر فعلی در صحت عبادت 260
- استدلال بر بطلان صلاه منهی عنها 262
- پرسش: 263
- بیان مرحوم آخوند ره در تعلّق نهی بر عبادت 264
- درس پانصد و شصت و چهارم 264
- اشاره 264
- عدم ارتباط بیان مرحوم آخوند ره به ما نحن فیه 265
- عدم صغرویت مسألۀ مورد بحث 266
- انواع تعلق نهی بر عبادت در کلام آخوند ره 267
- عدم اختصاص نزاع در دلالت نهی بر فساد به عبادات 268
- پرسش: 270
- درس پانصد و شصت و پنجم 271
- ظهور نهی در عبادات بر نهی تحریمی یا تنزیهی 271
- اشاره 271
- امکان تعلق نهی تحریمی بر عبادات 273
- اشکال بر کلام آخوند ره در انواع عبادت 274
- اقسام عبادت در بیان مرحوم آخوند ره 274
- امکان اتصاف عبادت ذاتی به مبغوضیت 276
- پرسش: 277
- اشاره 278
- شمول نهی در عنوان مسأله به تحریمی و تنزیهی 278
- درس پانصد و شصت و ششم 278
- بیان استاد در عدم تعلق نهی تنزیهی بر عبادات 279
- معنای کراهت در باب عبادات 280
- استحالۀ جمع بین مقربیت و کراهت 281
- پرسش: 284
- درس پانصد و شصت و هفتم 285
- ظهور عرفی نهی بدون قرینه بر مولویت در معاملات 285
- اشاره 285
- بیان سه خصوصیت در باب معاملات 287
- تفاوت باب معاملات و عبادات 288
- تفاوت«لا تشرب الخمر» و«لا تبع ما لیس عندک» 290
- پرسش: 291
- اشاره 292
- درس پانصد و شصت و هشتم 292
- جهات ثلاثۀ بحث از ملازمۀ عقلی حرمت و فساد در معاملات 292
- تعلق نهی بر سبب(حیثیت اول) 293
- ضمان محرم و غیرمحرم 294
- تعلق نهی بر تملیک و تملک(حیثیت دوم) 295
- تفصیل شیخ انصاری ره در سببیت معاملات برای تملیک و تملک 296
- پرسش: 298
- تفصیل شیخ انصاری ره در معنای سببیت معاملات 299
- اشاره 299
- درس پانصد و شصت و نهم 299
- دلالت نهی بر صحت معامله از نظر عامه 303
- پرسش: 305
- درس پانصد و هفتادم 306
- اشاره 306
- اقسام تعلق نهی مولوی یا تحریمی بر معاملات 306
- تعلق نهی بر رابطۀ سبب و مسبب 307
- تعلق نهی تحریمی بر اثر معامله 309
- تلازم نهی در معاملات با فساد آن 310
- پرسش: 311
- اشاره 312
- درس پانصد و هفتاد و یکم 312
- شک در اندراج معاملۀ منهی عنه در یکی از اقسام اربعه 312
- رجحان قسم چهارم بر سایر اقسام 314
- استدلال شیخ به روایت زراره به عنوان مؤید 315
- ملازمۀ شرعی بین حرمت و فساد 315
- پرسش: 317
- اشاره 318
- استدلال شیخ(ره) بر روایت، در اثبات ملازمۀ شرعی بین حرمت و فساد 318
- درس پانصد و هفتاد و دوم 318
- مقدمۀ دوم در ایجاد سببیت نکاح از طرف عبد 319
- کلام شیخ در بیان مقدمات ثلاث در تفسیر روایت 319
- مقدمۀ سوم در بیان ارتباط معصیت مولا با معصیت الله 320
- تفسیر مرحوم آخوند ره از روایت زراره 322
- عدم دلالت روایت بر تلازم حرمت با فساد 323
- پرسش: 324
- عدم دلالت روایت زراره بر وجود ملازمۀ شرعی بین حرمت و فساد 325
- اشاره 325
- درس پانصد و هفتاد و سوم 325
- معنای روایت زراره 326
- تفکیک معصیت المولی از معصیت الله 328
- روایت امام باقر(علیه السلام) مؤید معنای مذکور 329
- روایت منصور بن حازم مؤید دیگری بر معنای مذکور 330
- پرسش: 331
- اشاره 332
- بررسی کلام ابو حنیفه و شیبانی در دلالت نهی در معاملات بر صحت آنها 332
- درس پانصد و هفتاد و چهارم 332
- بیان محقق اصفهانی ره در رد قول ابو حنیفه 334
- نکتۀ مهم فرمایش محقق اصفهانی ره 335
- بیان استاد دربارۀ کلام محقق اصفهانی 336
- بررسی قول ابو حنیفه در باب عبادات 338
- پرسش: 339
- اشاره 340
- بحث مفهوم و منطوق 340
- مقصد سوم؛ مفاهیم 340
- معنای لغوی و اصطلاحی مفهوم 341
- درس پانصد و هفتاد و پنجم 341
- اشاره 341
- توضیح فرمایش آخوند ره در معنای اصطلاحی مفهوم 342
- فرق مفهوم و منطوق 343
- تفاوت کلام آخوند(ره) در معنای مفهوم 344
- جواب استاد از تفاوت بیان آخوند در معنای مفهوم 345
- پرسش: 346
- درس پانصد و هفتاد و ششم 347
- اشاره 347
- مفهومیت از صفات دال یا مدلول 347
- مبنای قدما در استفادۀ مفهوم 348
- مبنای متأخرین در استفاده مفهوم 349
- بنابر مبنای متقدمین، عقلی بودن مفهوم 350
- حقیقت مدلول التزامی 351
- پرسش: 353
- اشاره 354
- درس پانصد و هفتاد و هفتم 354
- صغرویت و یا کبرویت بحث مفاهیم 354
- طرح نزاع در مفاهیم طبق مبنای متأخرین 355
- کیفیت طرح نزاع مفاهیم طبق مبنای قدما 357
- مدخلیت قید در استفاده مفهوم 358
- پرسش: 359
- درس پانصد و هفتاد و هشتم 360
- بررسی مفهوم قضیۀ شرطیه 360
- اشاره 360
- عمومیت راه قدما برای ثبوت مفهوم در قضایای شرطیه 361
- کیفیت ثبوت مفهوم قضیه شرطیه طبق مبنای قدما 362
- اغراض بعیده صدور امر 363
- ثبوت مفهوم بواسطه حکمت وضع و در مقام بیان بودن متکلم 364
- پرسش: 366
- درس پانصد و هفتاد و نهم 367
- اشاره 367
- بررسی طریقۀ قدما برای اثبات مفهوم 367
- محل نزاع در باب مفهوم 368
- استفاده مفهوم از غیر هیئت افعل 369
- عدم تمامیت کلام قدما در باب استفاده مفهوم 371
- عدم تناقض بین موضوعهای مختلف برای جزای واحد 372
- پرسش: 373
- درس پانصد و هشتادم 374
- اشاره 374
- مفهوم شرط و طریقۀ متأخرین برای اثبات آن(علیّت منحصره) 374
- بررسی وضع ادات شرط بر علیّت منحصره 375
- خصوصیات ششگانه علیّت منحصره 376
- استعمال قضایای شرطیه در غیر علیّت منحصره 378
- پرسش: 380
- اثبات علیّت منحصره بین شرط و جزاء از راه انصراف 381
- اشاره 381
- درس پانصد و هشتاد و یکم 381
- بررسی دلیل انصراف در مقام 382
- عدم وجود ارتباط بیشتر بین علت منحصره و معلول 383
- اثبات علیّت منحصره از راه مقدمات حکمت 384
- تشبیه بین مقام و وجوب نفسی و غیری 384
- عدم تمامیت تشبیه مقام به وجوب نفسی و غیری 386
- پرسش: 387
- درس پانصد و هشتاد و دوم 388
- اثبات علیّت منحصره از راه جریان مقدمات حکمت در شرط 388
- اشاره 388
- برگشت راه چهارم به مبنای قدما 391
- جواب مرحوم آخوند از اجرای مقدمات حکمت در شرط 391
- عدم ثبوت مدعا به وسیله راه چهارم 392
- پرسش: 393
- اشاره 394
- اثبات مفهوم شرط از طریق اطلاق شرط 394
- درس پانصد و هشتاد و سوم 394
- تشبیه مقام، به واجب تعیینی و تخییری 395
- جواب مرحوم آخوند از تشبیه به واجب تعیینی و تخییری 396
- عدم تمامیت تشبیه مقام به واجب تعیینی و تخییری 396
- عدم ضعف علت واحده در علیت 398
- پرسش: 399
- خروج سببیت از مجعولات شرعیه 400
- اثبات مفهوم از طریق اجرای مقدمات اطلاق در جزاء 400
- اشاره 400
- درس پانصد و هشتاد و چهارم 400
- انحصار مقدمات اطلاق به مجعولات شرعیه 401
- عدم انحصار مجرای اطلاق به مجعولات شرعیه 403
- امکان جعل سببیت بین شرط و جزاء از ناحیه شارع 403
- پرسش: 405
- تفاوت معنای اطلاق با عموم 406
- درس پانصد و هشتاد و پنجم 406
- اشاره 406
- معنای اطلاق 407
- عدم استفادۀ علیت منحصره از اطلاق 408
- انکار علیت در باب مفهوم 410
- عدم نیاز به استدلال برای انکار مفهوم 411
- پرسش: 412
- درس پانصد و هشتاد و ششم 413
- اشاره 413
- معنای انتفای جزاء در باب مفهوم شرط 413
- قرینه بر انتفای سنخ حکم در باب مفهوم 414
- حکم بدیهی عقل در باب مفهوم 415
- خروج مسائل شخصی از باب مفاهیم 416
- پرسش: 417
- اشاره 418
- درس پانصد و هشتاد و هفتم 418
- اشکال به کلیّت معنای مفهوم 418
- جواب مرحوم آخوند ره از اشکال به کلیت معنای مفهوم 420
- الحاق معانی حرفیه به معانی اسمیه 421
- عدم تمامیت جواب مرحوم آخوند ره طبق مبنای مشهور 422
- مراد از اسم و معانی اسمیه در مقام 422
- جواب مرحوم شیخ ره از اشکال به کلیت معنای مفهوم 423
- پرسش: 424
- درس پانصد و هشتاد و هشتم 425
- اشاره 425
- خلاصۀ جواب مرحوم شیخ ره از اشکال به کلیّت مفهوم 425
- جواب امام(ره) از اشکال به کلیّت مفهوم 426
- حقیقت قضایای شرطیه 428
- بررسی برگشت جواب امام به جواب مرحوم شیخ 429
- اشاره 432
- درس پانصد و هشتاد و نهم 432
- تعدد شرط و اتحاد جزاء 432
- لزوم اشکال طبق قول به ثبوت مفهوم 433
- عدم لزوم معارضه، طبق قول به انکار مفهوم 433
- نفی مفهوم هنگام تعدد شرط و اتحاد جزاء 434
- ادغام مفهومین درهم 435
- علیت داشتن قدر جامع بین مفهومین 436
- پرسش: 437
- احتمالات مختلف در صورت اتحاد جزا و تعدد شرط 438
- درس پانصد و نودم 438
- اشاره 438
- استفاده علیّت منحصره از راه وضع 439
- استفاده علیّت منحصره از راه اطلاق 441
- استفاده علیّت منحصره از راه انصراف 441
- راه حل هنگام تعدد شرط و اتحاد جزاء 442
- پرسش: 444
- تعارض دو اصاله الحقیقه و دو انصراف 445
- اشاره 445
- درس پانصد و نود و یکم 445
- تحلیل علیّت منحصره 446
- محدوده اصاله الاطلاق 447
- اجرای هردو اصاله اطلاق 448
- نقطه اشتراک فرضهای چهارگانه 449
- کیفیت تعارض بین دو اصاله الاطلاق در مقام 451
- درس پانصد و نود و دوم 451
- اشاره 451
- امکان نفی ثالث با سقوط دو اصاله الاطلاق 453
- نتیجه استفاده علیت منحصره از راه اصاله الاطلاق 454
- نتیجه استفاده علیت منحصره از راه وضع در مقام 454
- پرسش: 456
- درس پانصد و نود و سوم 457
- تداخل و عدم تداخل در قضایای شرطیه 457
- اشاره 457
- تشابه و فرق ما نحن فیه با مسأله قبل 458
- اقوال در مسأله تداخل و عدم تداخل 458
- شرطیت قابلیت تعدد در متعلق حکم 459
- معنای تداخل مسببات 460
- معنای تداخل اسباب 460
- پرسش: 462
- تذکر استاد راجع دو نکتۀ ادبی 463
- اشاره 463
- درس پانصد و نود و چهارم 463
- مقتضای قاعده در تداخل و عدم تداخل 464
- کلیّت قاعده تداخل در مقام اثبات 464
- استدلال مرحوم آقای بروجردی ره بر استحاله عدم تداخل 465
- سرایت استدلال بر عدم تداخل به مقام ثبوت 467
- عدم انحصار راه تعدد به راه مرحوم آقای بروجردی ره 467
- پرسش: 469
- درس پانصد و نود و پنجم 470
- اشاره 470
- دلیل مرحوم علامه حلی ره بر عدم تداخل 470
- احتمالات در تداخل: سقوط قضیتین از سببیت 471
- استناد شرط به واحد معیّن و واحد غیر معیّن 471
- نقش مجموع شرطین در جزاء 472
- تقریر مرحوم شیخ ره از استدلال علامه حلی ره 473
- پرسش: 475
- درس پانصد و نود و ششم 476
- اشاره 476
- بیان شیخ انصاری ره بر اثبات ادعای مشهور 476
- بیان مصباح الفقیه بر عدم تداخل 477
- علت تقدّم سببیت مستقله 479
- سببیت مستقله و منافات با اطلاق 480
- بررسی دلیل مرحوم همدانی ره و خراسانی ره بر عدم تداخل 482
- درس پانصد و نود و هفتم 482
- اشاره 482
- عدم دلیل بر سببیت مستقله 483
- عدم منافات بین اطلاق شرط و اطلاق جزاء 484
- عدم مرجّحیت تقدم رتبی در مقام معارضه 485
- تقدم ظهور شرط بر ظهور جزاء نزد عرف 486
- پرسش: 487
- اشاره 488
- درس پانصد و نود و هشتم 488
- حقیقت متعلق احکام 488
- مدلول لفظی و عقلی قضیه شرطیه 489
- فرق بین راه محقق همدانی ره و خراسانی ره با راه محقق نائینی ره 491
- عدم تنافی بین ظهور اطلاقی شرط و ظهور اطلاقی جزا 492
- محالیت تعلق دو حکم استقلالی به صرف الوجود 492
- پرسش: 494
- درس پانصد و نود و نهم 495
- مقدمه دوم در مسأله عدم تداخل طبق نظر شیخ ره 495
- اشاره 495
- اشکال اثبات مقدمه ثانیه 496
- راه حل اشکال در قضایای شرطیه 497
- انحصار راه حل به حمل بر تأکید 497
- بیان مرحوم شیخ در مسألۀ سببیت و مسببیت بین شرط و جزا 498
- جواب مرحوم شیخ ره از عدم تأسیسی بودن حکم دوم 500
- پرسش: 501
- بررسی کلام شیخ اعظم ره در تعدد تکلیف برحسب تعدد سبب 502
- درس ششصدم 502
- اشاره 502
- فرق بین توضّأ مجرد و توضّأ معلّق 503
- اشکال استاد به بیان شیخ انصاری در تعدد اشتغال 504
- اقسام تعدد اشتغال 506
- احتمال تاکید در تعدد اشتغال 506
- شباهت ما نحن فیه به مسألۀ اجتماع امر و نهی 507
- پرسش: 508
- درس ششصد و یکم 509
- معنای سببیت در بیان شیخ انصاری ره 509
- اشاره 509
- تفاوت فرض قبلی(تعدد اشتغال) با ما نحن فیه 510
- کلام شیخ انصاری در عدم انطباق دو حکم تاسیسی بر عنوان واحد 511
- تفاوت تداخل دو فرد از ماهیت با اجتماع دو یا چند ماهیت 512
- اشکال تداخل اغسال متعدد 512
- پرسش: 513
- درس ششصد و دوم 514
- اشاره 514
- مقدمۀ سوم در عدم اجتماع دو حکم تاسیسی در فرد واحد 514
- تعیین متعلق دو حکم تأسیسی 515
- ردّ کلام مرحوم آخوند ره در استحالۀ تعلق حکم بر ماهیات 515
- عدم تغایر تباینی در ما نحن فیه 518
- پرسش: 519
- درس ششصد و سوم 520
- اشاره 520
- عدم تمامیت توجیه کلام شیخ انصاری ره 520
- انضمام اصاله الاشتغال به ظهور عرفی(جهت دوم) 521
- مقتضای قاعده بر فرض وحدت قضیۀ شرطیه 523
- انعدام ماهیت به انعدام فردما 524
- پرسش: 525
- اشاره 526
- جواب از شرطیت ماهیت و افراد 526
- درس ششصد و چهارم 526
- نتیجه گیری از بحثهای گذشته 527
- مقدمۀ بحث از مفهوم شرط 528
- مرکب بودن قضیۀ شرطیه 528
- اشتراط به نحو قضیۀ مانعه الخلو 529
- فرق عام مجموعی و عام استغراقی 530
- پرسش: 531
- عام مجموعی و عام استغراقی 532
- اشاره 532
- درس ششصد و پنجم 532
- مفهوم روایت«الماء اذا بلغ قدر کر لا ینجسه شیء» 533
- نزاع در مفهوم روایت«الماء اذا بلغ قدر کر...» 533
- استدلال شیخ ره به مفهوم روایت مذکور 534
- احتمال سوم در دلالت مفهوم قضیۀ شرطیه 535
- نتیجه گیری از بحثهای گذشته 537
- پرسش: 537
- مقدمه اول در بیان وصف معتمد و غیر معتمد بر موصوف 538
- درس ششصد و ششم 538
- اشاره 538
- مقدمۀ دوم در بیان نسبت بین صفت و موصوف 540
- جریان نزاع در مادۀ افتراق 541
- تساوی نسبت بین وصف و موصوف 542
- نسبت عموم و خصوص من وجه بین موصوف و صفت 542
- پرسش: 543
- دلالت مفهومی قضیۀ وصفیه 544
- درس ششصد و هفتم 544
- اشاره 544
- بررسی نظر قائلین به وضع و انصراف 545
- احتمال اول در مفهوم قاعدۀ«کل شیء طاهر» 547
- پرسش: 549
- اشاره 550
- مفهوم غایه 550
- درس ششصد و هشتم 550
- بیان محقق حائری در مفهوم غایه 551
- راه سوم در جواب از فرمایش محقق حائری 554
- استشهاد به عرف در جواب ار ایشان 555
- پرسش: 556
- درس ششصد و نهم 557
- اشاره 557
- محل نزاع در غایت ذات اجزاء زمانی و مکانی 558
- دلالت مفهوم استثناء بر حصر 559
- انکار مفهوم حصر از ابو حنیفه و جواب از آن 559
- بیان مرحوم آخوند ره در خبر«لا» در کلمۀ طیبۀ«لا اله الا الله» 560
- پرسش: 562
- اشکال بر خبر«لا» در کلمۀ طیبۀ توحید 563
- درس ششصد و دهم 563
- اشاره 563
- جواب استاد از اشکال در خبر«لا» در کلمۀ طیبۀ 564
- خلط بین توحید ذاتی و توحید عبادی در کلام آخوند 565
- تغایر نفی و اثبات در جملۀ استثنائیه 566
- عدم دلالت جملۀ استثنائیه بر مفهوم 566
- پرسش: 568
- بحث عام و خاص 569
- اشاره 569
- بیان محقق خراسانی ره در تعریف عام 570
- اشاره 570
- درس ششصد و یازدهم 570
- کلام مرحوم آخوند ره در اطراد و انعکاس تعریف 571
- تفاوت عام و مطلق 572
- عدم انفکاک افراد از ماهیت 573
- الفاظ دال بر عموم 574
- شمول افرادی«احل الله البیع» 575
- نتیجه گیری از بحثهای گذشته 576
- پرسش: 576
- درس ششصد و دوازدهم 577
- اشاره 577
- اشکال مرحوم مشکینی ره بر بیان آخوند ره در تعریف عام 577
- بیان مرحوم مشکینی ره در ثمرۀ مسأله عام و خاص 580
- جواب استاد از بیان ایشان در ثمرۀ عام 581
- پرسش: 582
- درس ششصد و سیزدهم 583
- تفاوت عام و مطلق 583
- اشاره 583
- دلالت وضعیۀ لفطیه عام 585
- مقدمات حکمت در حجیت مطلق 586
- خلط مطلق با عام در کلمات بعضی از علما 587
- نادرستی دلالت اطلاق بر عموم 588
- پرسش: 589
- عدم صحت استفادۀ عام از مطلق 590
- درس ششصد و چهاردهم 590
- اشاره 590
- مقایسۀ راههای استفادۀ عموم 591
- اشکال بر«انعدام ماهیه بجمیع افراده» 591
- حقیقت مطلق و فرق آن با عام 594
- عدم دلالت مقدمات حکمت بر عموم 594
- تقسیمات عام و مطلق 595
- پرسش: 596
- درس ششصد و پانزدهم 597
- اشاره 597
- بررسی تقسیمات عام و مطلق 597
- تعریف عام مجموعی و عام بدلی 598
- استظهار مرحوم آخوند ره از انقسام عام 599
- طرح اشکال مرحوم آخوند ره بر تقسیم عام 600
- بررسی جواب خود مرحوم آخوند«ره» بر اشکال مذکور 600
- جواب استاد از اشکال مرحوم آخوند«ره» بر تقسیم عام 601
- پرسش: 602
- بررسی کلام مرحوم آخوند ره در تقسیم عام در رتبۀ متقدّمۀ بر تعلّق حکم 603
- درس ششصد و شانزدهم 603
- اشاره 603
- شاهد مثال از آیۀ شریفه در رتبۀ متقدّمۀ بر تعلّق حکم در تقسیم عام 604
- بررسی کلام آخوند ره در تقسیم مطلق 605
- عدم صحت تقسیم مرحوم آخوند در مطلق 605
- عدم ارتباط ما نحن فیه به دلالت لفظی 606
- اکتفاء به اتیان فرد واحد از طبیعت 607
- پرسش: 609