سیری کامل در اصول فقه : دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 8 صفحه 140

اراده و مراد مولا و اینکه متعلق حکم مولا اکرام عالم متصف به عدم فسق است، بین مخصص متصل و منفصل فرقی نیست.

لذا به نظر ایشان علت عدم جواز تمسک به عام در شبهۀ مصداقیۀ مخصص منفصل این است که همۀ مخصصات منفصله به نظر ایشان برگشت به همان مخصصات متصله می کند، فقط فرقشان در تعبیر و از نظر اتصال و انفصال است و الا یک یک فرق ماهوی، یک فرق ظهوری، یک فرق کلامی، فرق استعمالی، بین اینها وجود ندارد. لذا از این راه تمسک به عام در شبهۀ مصداقیۀ مخصص منفصل جایز نیست.

لکن ما چون این حرف را قبلا با ایشان تمام کردیم و گفتیم: ارادۀ جدیّه داریم، ارادۀ استعمالیه داریم و در اینجایی که مخصص منفصل است، ما دو دلیل داریم، دو عنوان داریم، دو ظهور داریم، لذا این را ما قبلا با ایشان تمام کردیم و چون این مبنای ایشان را نپذیرفتیم، از این راه نمی توانیم قائل به عدم جواز بشویم. باید روی مبنایی که پذیرفتیم که دلیل عام استقلال دارد، دلیل مخصص هم استقلال دارد، هرکدام هم ظهور دارد، هرکدام هم حجه آیا با حفظ این عناوین می شود در شبهۀ مصداقیۀ مخصص تمسک به عام بکنیم یا نه ؟

پرسش:

1 - عدم جواز تمسک به دلیل، قبل از احراز موضوع را توضیح دهید.

2 - فرق بین وصف و استثنا را در ما نحن فیه بیان کنید.

3 - کلام مرحوم نائینی ره در تشابه مخصص متصل و منفصل در عدم تمسک به عام را بیان کنید.

4 - کلام مرحوم آخوند ره را در باب مخصص متصل و منفصل بیان کنید.