سیری کامل در اصول فقه : دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 8 صفحه 170

درس ششصد و چهل و سوم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و اله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

تفصیل محقق نائینی ره بین مخصصات لبّیه

مرحوم محقق نائینی(ره) در مخصصات لبّیّه، تفصیلی قائل شدند که اگر مخصص لبّی به این صورت باشد که خودش را به عنوان قید در دلیل عام وارد بکند، و تشخیص عنوانش هم با خود مکلّف باشد، مثل خود عنوان عام، در این صورت، چنین مخصص لبّی مثل مخصص لفظی منفصل است و عقیدۀ ایشان هم این بود که در مخصص لفظی منفصل، همان حکم مخصص لفظی متصل جریان پیدا می کند، یعنی تمسک به عام در شبهۀ مصداقیۀ مخصص جایز نیست. اما اگر اینطور نباشد و مخصص لبّی نتواند به صورت قید در موضوع حکم دخالت داشته باشد و رابطه اش با دلیل عام در خصوص ملاک حکم و علت حکم باشد و در نتیجه چون ملاک، مربوط به مولاست، تشخیص عنوان مخصص هم در مورد شک، مربوط به مولا باشد و در شبهۀ مصداقیّۀ چنین مخصص لبّی، تمسک به عام مانعی ندارد. مثالش همان مثالی است که مرحوم آخوند در کفایه زدند لکن ایشان از یک طریقی از این مثال استفاده کرده اند که راه ایشان را قبلا ذکر کردیم اما مرحوم محقق نائینی برای