سیری کامل در اصول فقه : دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 8 صفحه 176

درس ششصد و چهل و چهارم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و اله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

بررسی شبهه مصداقیه در عامین من وجه

نتیجۀ بحث در شبهات مصداقیۀ مخصص این شد که تمسک به عام مطلقا در آنها جایز نیست، چه مخصص متصل باشد چه مخصص منفصل باشد، مخصص لفظی باشد، یا مخصص لبّی باشد، و هیچ گونه تفصیلی در مخصصات لبّیّه، وجود ندارد نه به آن کیفیتی که مرحوم محقق خراسانی تفصیل دادند و نه به آن نحوی که مرحوم محقق نائینی(ره) تفصیل دادند. در این بحث تنبیهاتی هست که ینبغی آنها مورد تعرّض و ذکر قرار بگیرد.

یک تنبیه این است که این بحثی را که ما گذراندیم، در عموم و خصوص بود، یعنی دلیل مخصص ما چه منفصلا و چه متصلا اخص از دلیل عام بود و در حقیقت، نسبت، عموم و خصوص مطلق بود، اینجا یک فرضی مطرح است که اگر دو دلیل داشته باشیم که نسبت بین آنها عموم و خصوص من وجه باشد، نه عموم و خصوص مطلق، مثل اینکه در مقابل«اکرم العلماء» مولا بگوید:

«لا تکرم الفسّاق» نه اینکه«لا تکرم الفسّاق من العلماء» که اخص از دلیل عام باشد، همان طوری که