سیری کامل در اصول فقه : دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 8 صفحه 195

درس ششصد و چهل و هفتم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و اله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

بیان عدم تمسّک به عام در شبهۀ مصداقیۀ مخصّص

بعد از آنکه تمسّک به عام در شبهۀ مصداقیۀ مخصّص جایز نیست، آیا می توانیم از طریق یک اصل موضوعی که نافی عنوان مخصّص باشد، استصحابی که اقتضا بکند عدم تحقّق عنوان مخصّص را، موضوع عام را تنقیح بکنیم و در نتیجه، حکم عام پیاده بشود و با استصحاب عدم فسق یک عالم مسلّم العالمیه، موضوع«اکرم کل عالم» از نظر وجوب اکرام مشخص بشود؟ عرض کردیم که این محل اختلاف است و سه قول وجود دارد: یک قول مربوط به محقق عراقی صاحب کتاب مقالات در علم اصول است. ایشان می فرماید: به هیچ وجه به کمک اصل و استصحاب نمی توانید زمینۀ رجوع به عام و پیاده کردن حکم عام را فراهم بکنید، چه استصحابش از استصحابات معمولیه و عادیه باشد یا استصحاب عدم ازلی باشد فرقی ندارد حتی در استصحابهای معمولی که حالت سابقۀ متیقنۀ روشن هم دارد نمی توانید تمسّک بکنید.

این بیان ایشان با بعضی از توضیحاتی که من عرض می کنم مبتنی بر یک مبنایی است که در