سیری کامل در اصول فقه : دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 8 صفحه 264

مناقشه است.

دقت بفرمایید، ما در باب صحت نذر دوجور صحت داریم یک صحت، صحت مطلقه، یعنی صحت«من جمیع الجهات» صحتی که به دنبال او وجوب وفای به نذر ترتب پیدا می کند که ما از آن تعبیر می کنیم به صحت مطلقه اما یک صحتی داریم، صحت نذر از سایر جهات و جمیع جهات«الا من جهه» و آن مسألۀ رجحان متعلق است و این دو صحت در موقوف و موقوف علیه باهم فرق می کند، موقوف و موقوف علیه را از هم جدا می کند و در نتیجه مانع از تحقق دور مستحیل می شود.

چطور؟

بیان عدم لزوم دور و صحت نذر متوقف بر رجحان متعلق

ما می گوییم که صحت نذر متوقف بر رجحان متعلق است، یعنی اگر نذری بخواهد به تمام معنی صحیح باشد و به دنبال او فوری وجوب وفای به نذر مترتب بشود، این متوقف است بر اینکه متعلق رجحان داشته باشد. پس در این طرف آن که توقف دارد بر رجحان متعلق، صحت مطلقۀ نذر است.

اما می آییم سراغ آن طرف، این رجحانی که می خواهد به سبب نذر حاصل بشود، این رجحانی که متولد از صحت نذر است، این از کدام نذر صحیحی متولد می شود؟ آن نذری که همۀ جهات دیگر در آن وجود داشته باشد، مثلا اگر عربیت در صیغه اش معتبر است، عربی باشد، اگر تعبیر به لله در آن مدخلیت دارد و همینطور همۀ خصوصیاتی که در صحت نذر معتبر است، همۀ این خصوصیات باشد، الا یک جهت و او رجحان متعلق است. چنین نذر صحیح با قطع نظر از رجحان متعلق این «یؤثر فی رجحان المتعلق» یعنی یک نذر با تمام شرایط را اگر شما انجام دادید، موجب می شود که متعلق این نذر رجحان پیدا کند. بله اگر یک نذر غلطی انجام بدهید، اگر عربیت را رعایت نکنید اگر کلمۀ«لله علیّ » را نگویید اگر سایر شرایط صحت نذر را رعایت نکنید، چنین نذری صد بار هم بخوانید این در رجحان متعلق تأثیر نمی کند. پس در حقیقت رجحان متعلق متوقف نیست بر اینکه نذر صحیح«من جمیع الجهات» باشد«حتی من جهه رجحان المتعلق» نه، او توقف دارد بر اینکه اگر نود و نه شرط دیگر در آن وجود دارد و معتبر است، آن نود و نه شرط تحقق داشته باشد. اما از این طرف باید مسأله را روی اجتماع صد شرط قرار بدهیم، بگوییم اگر نذری بخواهد صددرصد تحقق پیدا کند و دلیل وجوب وفا شاملش بشود و در مسألۀ احرام قبل المیقات لزوم پیدا کند این«یتوقف علی رجحان المتعلق». پس نتیجتا صحت صددرصد متوقف بر رجحان متعلق است. اما رجحان متعلق متوقف بر صحت صددرصد نیست، او متوقف بر این است که آن نود و نه درصد شرایطی که