سیری کامل در اصول فقه : دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 8 صفحه 298

درس ششصد و شصت و چهارم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و اله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

عدم جریان اصاله العموم با وجود علم به تخصیص

در مسألۀ تمسک به عام قبل از فحص از مخصص خصوصیاتی در محل نزاع مطرح بود؛ یکی از آن خصوصیّات، این بود که این عامی را که شک داریم، مثلا که تمسک به اصاله العموم قبل از فحص از مخصص، آیا در مورد او جایز است یا نه ؟ باید یک عامی باشد که نه تفصیلا بدانیم که تخصیصی بر آن عارض شده است و نه از اطراف علم اجمالی به تخصیص باشد و اگر عامی را تفصیلا بدانیم که مولا و آمر، مخصصی برای آن دارد، پیداست که باید دنبال مخصص برویم و آنجا جای بحث نیست.

و همینطور اگر فرضا بدانیم که این دو عامی که از مولا صادر شده است، برای یکی از اینها مخصصی وجود دارد، که عام خودش طرف علم اجمالی به تخصیص واقع شده باشد. اینجا هم به مقتضای علم اجمالی بلااشکال نمی توانیم تمسک به اصاله العموم بکنیم بطوری که این را از محل بحث خارج قرار دادیم.

لکن همانجا اشاره کردیم که در بین کلمات و بعضی از استدلالات، به ادله ای برخورد می کنیم که