سیری کامل در اصول فقه : دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 8 صفحه 322

درس ششصد و شصت و هشتم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و اله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

اختصاص خطاب به مشافهین و موجودین در زمان خطاب

بحثی واقع شده به این عنوان که در کتابهای اصولیه مطرح است که آیا خطابات شفاهیه اختصاص دارد به آنهایی که موجود هستند در جلسۀ مشافهه و در مجلس مخاطبه ؟ وقتی که کتاب الله مثلا می فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا» با ادات خطاب، مسأله ای را مطرح می فرماید، آیا مخاطب به این خطاب مستقیما خصوص آنهایی هستند که در مجلس مخاطبه حضور دارند و این خطاب را می شنوند؟ یا اینکه یک درجه بالاتر؛ هم آنهایی که در مجلس هستند، طرف توجّه هستند و هم مکلّفینی که موجود در زمان خطاب هستند ولو اینکه در مسجد حاضر نباشند، در محل مخاطبه حضور نداشته باشند، در بازار در آن زمان مشغول کسب و کار باشند، آنها را هم شامل می شود؟ و یا اینکه بالاتر؛ هم آنها را شامل می شود و هم مثل یک قضیۀ حقیقیه تمام آنهایی که در طول تاریخ الی یوم القیامه وجود پیدا می کنند و خصوصیات و شرائط تکلیف در آنها وجود پیدا می کند، آنها را هم شامل می شود و بین آنها و موجودین در زمان خطاب و حتی حاضرین در مجلس مخاطبه، از نظر