سیری کامل در اصول فقه : دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 8 صفحه 328

درس ششصد و شصت و نهم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و اله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

عدم بحث از مسائل بدیهی عقلی در اصول

مرحوم محقق خراسانی صاحب کفایه(ره) برای تحریر محل نزاع سه احتمال ذکر کرده اند و فرمودند: روی دو احتمال اول، مسأله عقلیه خواهد بود و روی احتمال سوم، مسأله، لغویه خواهد بود. در اینجا بحث هایی مطرح است:

یک بحث این است که ما این را قبول داریم که روی دو احتمال اول، یک احتمال این بود که آیا امکان دارد که حقیقتا تکلیف به معدومین در حال تکلیف، توجه پیدا کند؟ و دوم این بود که آیا امکان دارد که خطاب به معدومین و همینطور غائبین از مجلس مخاطبه، توجه پیدا کند یا نه ؟ قبول داریم که این دو مسأله، مسألۀ عقلیه است و حاکم و داور، عبارت از عقل خواهد بود لکن نکته ای که در اینجا قابل توجه است، این است که در مباحث اصولیه، گرچه یک سلسله مسائل عقلیه مورد بحث واقع می شود اما ما دوجور مسأله عقلیه داریم: گاهی از اوقات مسأله عقلیه، مسألۀ عقلیۀ بدیهیه است به قدری واضح و روشن است که هیچ صاحب عقلی نمی تواند با آن مخالفتی داشته باشد و گاهی از