سیری کامل در اصول فقه : دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 8 صفحه 375

لذا به این کیفیتی که ما عرض کردیم، هم مسأله از عنوان فرضی خارج می شود و یک صورت واقعی و حقیقی پیدا می کند و هم حکم مسأله روشن می شود. با توجه به این توضیحاتی که عرض کردیم چه کسی می تواند ادعا بکند که«یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا» اختصاص به آن 50 نفر یا 500 نفر از مؤمنین که در مجلس خطاب فرضی بودند و یا در زمان نزول این آیۀ شریفه بودند دارد؟ لذا مسأله، هم موضوعا و هم حکما با توجه به واقعیّت«کتاب الله» موضوعش این است و حکمش هم یک حکم روشنی است و هیچ فرقی نمی کند بین آیه حج که«لِلّهِ عَلَی النّاسِ » به صورت غیر خطاب، مسأله را مطرح کرده است و بین آیۀ صوم که مسأله را به صورت خطاب مطرح کرده است. در استفاده این دو حکم و دو قانون الهی از کتاب الله، بین آیتین هیچ گونه فرقی نیست.

کما اینکه به ارتکاز خودمان هم که مراجعه بکنیم و این حرفها و حدیثهای تخیّلی در این مسأله را کنار بگذاریم، وجدان ما هم گواه این مسأله و شاهد این معنا خواهد بود. لکن ما برای اینکه خیلی هم حرفهای آنها را کنار نگذاشته باشیم، یک بحث فرضی راجع به دو ثمره ای که مرحوم آخوند از قول آنها برای بحثشان ذکر کرده است، را روی مبنای آنها، یک مقدار بحث می کنیم و الاّ روی این راهی که ما طی کردیم، اصلا جای این حرفها نیست و موضوع برای این حرف ها وجود ندارد. پس بحث ما فردا روی آن دو ثمره، برطبق مبنای بحث در کتابهای اصولیه است و با صرف نظر از این مسائل واقعیه ای که در رابطه با قرآن و خطابات قرآنیه عرض کردیم.

پرسش:

1 - شفاهی نبودن خطابات قرانیه را توضیح دهید.

2 - خصوصیت خطابات کتبی چیست ؟

3 - از اشتراک احکام بین مؤمن و کافر چه استفاده ای در مقام می توان کرد؟

4 - ارتکاز عرف از خطابات غیرشفاهی چیست ؟