سیری کامل در اصول فقه : دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 8 صفحه 56

درس ششصد و بیست و پنجم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و اله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

حکم شک در مخصص دوم در عام مخصص

بحث در این بود که اگر عامی مخصّص واقع شود، یا به مخصّص متّصل و یا به مخصّص منفصل.

آیا در ماعدای مورد تخصیص که هیچ گونه در رابطۀ با غیرمخصّص، ما شبهه و ابهامی نداریم، نه شبهۀ مفهومیّه مطرح است، و نه شبهۀ مصداقیه«اکرم العلماء به لا تکرم الفساق من العلماء» تخصیص خورده، هم معنای فسق برای ما روشن است و هم مصادیق علمای فاسق برای ما مشخّص است، لکن تردید ما این است که آیا غیر از این مخصّص، یک مخصّص دیگری هم برای این عام وجود دارد؟ آیا همان طوری که عنوان فاسق از علما از أکرم العلماء خارج شده است، یک عنوان دیگری هم خارج شده یا نه ؟ بحث در این است که آیا عموم نسبت به غیر مسأله مورد مخصّص اوّل، حجیّت دارد یا نه ؟ چطور؟

همان طوری که اگر ما شک در اصل تخصیص می کردیم، می توانستیم به اصاله العموم در«اکرم العلماء» تمسک کنیم، اگر شک در تخصیص زاید داریم، این قائل می گوید: مانعی ندارد، می شود به