سیری کامل در اصول فقه : دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 8 صفحه 583

درس هفتصد و دهم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا ابی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و اله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

عدم استفاده اصل حکم و استمرار آن از یک دلیل

اشکال به مرحوم آخوند(ره) این طور بود که یک دلیل نمی تواند هم اصل حکم را بیان کند و هم استمرار و دوام حکم را، بخاطر اینکه اینها در عرض هم نیستند، بلکه در طول هم هستند، و دوام و استمرار به منزلۀ صفت و عرض برای حکم و معروض است، لذا از راه ظهور اطلاقی نمی شود استمرار حکم را استفاده کرد. بعد مستشکل می گوید: بله، دو راه دیگر اینجا وجود دارد که ببینیم اینها چه نقشی می تواند داشته باشد: یکی مسألۀ استصحاب عدم نسخ است که اگر یک حکمی وارد شد، و بقاء شک کردیم که آیا این حکم باقی است یا نسخ شده است ؟ می توانیم استصحاب بقای حکم و یا به تعبیر دیگر استصحاب عدم نسخ را جاری کنیم. لذا در مواردی که هیچ مسأله دیگری نباشد، و ما صرفا شک در نسخ داشته باشیم، از راه استصحاب عدم نسخ می توانیم جلوی این احتمال را بگیریم، و حکم کنیم به استمرار و دوام حکم. اینجا هم بگویید: دلیل خاص وارد شد، عمل به او هم در یک مقطعی تحقق پیدا کرد، بعد یک دلیل عامی وارد شد، و شما احتمال می دهید که این دلیل عام، ناسخ