سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 9 صفحه 202

درس هفتم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

تصویر تقسیم ثلاثی مکلف از نظر محقق خراسانی(ره)

بعد از آن که تقسیم ثلاثی مرحوم شیخ انصاری(ره) دچار اشکال تداخل بود و تقسیم ثنائی مرحوم محقق خراسانی(ره) هم همان طوری که ملاحظه فرمودید دچار اشکال بلکه اشکالات بود، حالا مرحوم آخوند در ذیل کلامشان می فرمایند: اگر شما بخواهید تقسیم را تقسیم ثلاثی بکنید، مانعی ندارد، (با توجه به اینکه ملتفت الیه را خصوص حکم واقعی قرار می دهند نه اعم از حکم واقعی و ظاهری) لکن به این کیفیت که می فرمایند: مکلّف در رابطۀ با حکم واقعی یا این است که قاطع است و از راه قطع، حکم واقعی را تشخیص داده است، و یا این است که قاطع نیست، لکن یک طریق معتبری عند المکلّف قائم شده و این طریق معتبر برای حکم واقعی، حجّیّت و اعتبار دارد و اگر هیچ کدام از این دو نشد، نه طریق قطعی بود و نه یک طریق معتبر دیگر بود، در این صورت که این حال هم حال مکلّف است؛ یعنی مکلّفی است غیر قاطع، مکلّفی است که«لم یقم عنده طریق معتبر» لازم است که این مکلّف به اصول