سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 10 صفحه 121

درس هشتاد و چهارم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

بحث در آراء و نظراتی بود که در رابطۀ با جمع بین حکم واقعی و حکم ظاهری مطرح شده است. یک نظر از مرحوم شیخ اعظم شیخ بزرگوار انصاری(قدس سره الشریف) بود که به همین کیفیتی که ملاحظه فرمودید مورد مناقشه قرار گرفت.

انکار حکم ظاهری در کلام محقق خراسانی(ره)

اما نظر دوم؛ نظر مرحوم محقق خراسانی صاحب کفایه است. خلاصۀ بیان ایشان که از طرق و امارات بالاتر نمی رود، این است که می فرماید: ما اصلا حکمی به نام حکم ظاهری که شارع جعل کرده باشد نداریم تا در مقام جمع بین حکم ظاهری و بین حکم واقعی برآییم. در طرق و امارات، چنین چیزی وجود ندارد، بلکه آنچه که شارع در مثل خبر واحد و امثال ذلک جعل کرده، یک حکم وضعی است به نام حجیّت، که حجیت، یک حکم وضعی مجعول شارع است.