سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 10 صفحه 168

درس نود و یکم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

این قسمت از کلام مرحوم محقق نائینی(اعلی الله مقامه الشریف) که در رابطۀ با اصول غیر محرزه و جمع بین آنها و بین حکم واقعی به آن کیفیتی که ملاحظه فرمودید، با آن طول و تفصیلی که ذکر فرمودند، یک سری اشکالات جزئی دارد و یک اشکال اساسی.

اما آن اشکالات جزئیه؛ عبارت از این است که ایشان برای شک در حکم واقعی، دو اعتبار ذکر کردند؛ یک اعتبار اینکه این شک از طواری و عوارض حکم واقعی است و در ردیف علم و ظن قرار گرفته است و به این اعتبار، شک در حکم واقعی نمی تواند موضوع برای یک حکم ظاهری واقع بشود برای اینکه حکم واقعی نسبت به این حالات، بجای خودش محفوظ است و به قوّت خودش باقی است. اما اگر شک را به این اعتبار قرار بدهیم که یک حیرت و تحیّری است نسبت به واقع و یک مسألۀ نداشتن طریق است الی الواقع، اینجا که دو صورت کردند؛ چه به صورت اصاله الاحتیاط و ایجاب احتیاط و چه بصورت حدیث رفع و قاعدۀ حلیت، فرمودند: می شود حکم را روی این شک بار کرد، برای اینکه از حکم واقعی، تأخّر دارد و