سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 10 صفحه 21

درس شصت و نهم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

حقیقت معنای اطاعت

یکی از ادله ای که در این باب اقامه شده، کلامی است که مرحوم محقق بزرگوار محقق نائینی(اعلی مقامه الشریف) ذکر کرده اند، و در حقیقت مجموعه کلام ایشان به دو دلیل و یا به دو تقریب برمی گردد.

حقیقت اطاعت از نظر عقل

یک دلیل و یا یک تقریب، عبارت از این است که می فرمایند: در باب اطاعت و عصیان، حاکم، عبارت از عقل است، این عقل است که تشخیص می دهد کجا اطاعت تحقق پیدا کرده و کجا عصیان محقق شده است. بعد از آنکه به عقل مراجعه می کنیم و از عقل سؤال می کنیم که آیا حقیقت اطاعت عبارت از چیست؟ عقل در جواب ما می گوید: اطاعت، (یعنی آن که در