سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 10 صفحه 387

درس یکصد و بیست و دوم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

کیفیت تقدّم ادلۀ حجیت خبر واحد بر آیات ناهیه نزد محقق نائینی(ره)

بحث در کلام محقق بزرگوار مرحوم نائینی(اعلی الله مقامه الشریف) بود که ایشان می فرمودند: نسبت ادلۀ حجیت خبر واحد با آیات ناهیه، یک نسبت نیست، بلکه نسبتشان فرق می کند، ولو اینکه همۀ اینها بر آیات ناهیه، تقدّم دارند، لکن در وجه تقدم، با یکدیگر مختلف هستند، به تعبیر من: نسبت ادله ای که غیر از سیرۀ عقلائیه باشد که در قالب«صدّق العادل» اختیار می شود، با آیات ناهیه، عنوان حکومت است، اما سیرۀ عقلائیه را اگر دلیل بر حجیت خبر واحد قرار دهیم، ایشان می فرماید: نسبت سیرۀ عقلائیه به آیات ناهیه، ورود است، بلکه بالاتر؛ نسبت تخصص است، چرا؟ برای اینکه وقتی که به عقلا مراجعه می کنیم در رابطۀ با عمل به خبر ثقه می بینیم که عقلا اصلا احتمال خلاف نمی دهند. وقتی که یک مخبری به عنوان ثقه برای آنها خبر آورد، اینطور نیست که اینها محاسبه کنند، بگویند: این خبر ثقه، یک ظنی را افاده می کند، و در مقابل هم یک احتمال خلاف وجود دارد، لکن ما هیچ