سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 10 صفحه 42

درس هفتاد و دوم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

کلام محقق نائینی(ره) در امکان تشریعی

عرض کردیم که مرحوم محقق خراسانی بر کلام استاد بزرگوارشان مرحوم شیخ انصاری اشکالات ثلاثه کرده اند، لکن مرحوم محقق نائینی(قدس سره) یک اشکالی زائد بر اشکالات محقق خراسانی به شیخ کرده اند که به نظر می رسد این اشکال بر مرحوم شیخ وارد نیست.

خلاصۀ این اشکال این است که می فرمایند: ما بر فرضی که از شیخ انصاری بپذیریم که عند العقلا یک اصلی به نام اصاله الامکان در مورد شک در امکان و استحاله وجود دارد، و بگوییم: بنای عقلا در مورد شک در امکان و استحاله، بر این است که بناء بر امکان می گذارند و فرض هم بکنیم که این بنای عقلا حجیت هم داشته باشد و از نظر حجیت، مناقشه ای در آن نباشد، لکن ما نحن فیه ارتباطی به این مورد بنای عقلا ندارد. آنچه در اصول، محل بحث ما است، غیر از آن چیزی است که مورد بنای عقلا است بر فرض ثبوت. چطور؟

می فرماید: آنچه محل بحث از نظر بنای عقلا است، مسألۀ امکان تکوینی است. درست