سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 10 صفحه 468

بلا واسطه است. پس انصراف درست نیست.

عدم وجود واسطه زیاد بین صاحبان کتب اربعه و ائمه معصومین(علیه السلام)

ثانیا: بر فرضی که انصراف تحقق داشته باشد، شما فکر می کنید که ما به نسبت فاصلۀ زمانی زیادی که با ائمۀ معصومین(علیهم السلام) داریم، وسائط هم زیاد است، یعنی اگر در زمان کلینی و شیخ و صدوق سه، چهار، پنج، واسطه وجود داشت، لابد دیگر زمان ما بیست یا بیست و پنج واسطه وجود دارد، ولی مسأله، اینطور نیست. مسأله این است که این کتابهای روایی ما مخصوصا کتب اربعۀ ما، این خصوصیت را دارند که نسبتشان به مؤلفشان و صدورشان از اصحاب، یک مسألۀ قطعی است، یعنی اینطور نیست که اگر ما الان بخواهیم یک مطلبی را از کتاب کافی کلینی روایت کنیم، به ما اعتراض کنند، بگویند: بین شما و کلینی چند صد سال فاصله است، وسائط بین شما و کلینی از نظر روایت کتاب کافی چه کسانی هستند؟ درست است که حالا این روش در بین علماء و مشایخ ما وجود دارد، که اینها هر کدام از استاد خودشان یک اجازۀ روایتی گرفته اند و اگر بخواهیم وسائط بین آنها و بین این کتب اربعه را بشناسیم، وسائطشان موجود است. اینهائی که مشایخ اجازه بودند و در باب روایت و نقل حدیث وارد بودند و تخصص داشتند، درست است که بین خودشان و بین همین جوامع اربعۀ معتبرۀ ما، دارای وسائط هستند کما اینکه شاید در همان کتاب عقل و جهل یا کتاب اربعین حضرت امام(قدس سره) یک وقتی من نسخۀ خطیش را ملاحظه می کردم که به خط خود ایشان بود، دیدم وقتی ایشان حدیث اول را نقل می کنند، یکی یکی مشایخ اجازۀ خودشان را به ترتیب نقل می کنند تا می رسانند به کتاب کافی و کتب اربعۀ دیگر و سایر مشایخ اجازه هم این را داشته اند خود من هم از مرحوم آقا بزرگ تهرانی صاحب الذریعه الی تصانیف الشیعه، همین اجازۀ روایتی مسلسل را دارم.

یک وقتی من تقریرات فقه مرحوم آقای بروجردی(قدس سره) را برای ایشان به نجف فرستادم، ایشان در نامه ای که برای من نوشتند، نوشتند ضمن تشکر از این که کتابها را برای من فرستادید، من به نظرم آمد که یک هدیه ای به شما بدهم و هدیه ام این اجازۀ روایتی بود که برای من فرستادند که الان هم این اجازه به خط ایشان هست و شاید آخرین اجازۀ روایتی هم که ایشان صادر کردند، همین اجازه بود چون مدت کمی بعد از این اجازه رحلت کردند. یک چنین چیزیی هست، اما این نه به این معنی است که برای این مسأله، ضرورت، وجود داشته