سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 10 صفحه 500

درس یکصد و سی و نهم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

طریقۀ استفادۀ وجوب از«لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ»

عرض کردیم که استدلال به آیه نفر، متوقف بر این است که از یک طریقی استفاده کنیم که این«لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ» دلالت بر وجوب تحذر می کند بنابر اینکه تحذر، تحذر عملی باشد. و گفتیم: این راه تمام نیست که از استعمال کلمۀ«لعل»، محبوبیت را استفاده کنیم و از راه محبوبیت، به وجوب برسیم. اما دو راه دیگر وجود داشت: یکی اینکه تردیدی نیست در اینکه این«لیتفقهوا و لینذروا» مفادشان وجوب است، نه صرف محبوبیت. «لِیَتَفَقَّهُوا» یعنی حتما باید تفقه بکنند«وَ لِیُنْذِرُوا» یعنی عقیب تفقه، حتما باید انذار تحقق پیدا کند. اگر «لیتفقهوا و لینذروا» دلالت بر وجوب تفقه و وجوب انذار کرد، از این طریق ما استفاده کنیم که مفاد«لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ» هم وجوب تحذر است، برای اینکه نمی شود غایه الواجب، واجب نباشد. یک ملازمۀ عقلیه بین وجوب شیء و وجوب غایت و اثر مترتب بر این شیء است و اگر شیئی را برای یک جهتی، واجب کردند، معلوم می شود که آن غایت هم وجوب دارد، و