سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 10 صفحه 514

درس یکصد و چهل و یکم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

طریقه اثبات اطلاق وجوب تحذر در آیه نفر

برای استدلال به آیه نفر لازم است که این معنا ثابت شود که آیه نفر بر اطلاق وجوب تحذر دلالت می کند و اینکه وجوب تحذر مقیّد نیست به صورتی که قول منذر، افاده علم کند بلکه اگر افاده علم هم نکند، باز تحذر واجب است. برای اثبات اطلاق، دو طریق ذکر شده بود:

یک طریق محقق نائینی(ره) که ملاحظه فرمودید و یک طریق هم بعض الاعلام(قدس سره) ذکر فرموده اند و آن این است که اصل در هر کلام متکلمی این است که در مقام بیان باشد و در موارد شک که آیا متکلم در مقام بیان هست یا نه؟ باید بنا بگذاریم بر اینکه متکلم در مقام بیان هست مگر اینکه یک قرینه ای بر خلافش ثابت شود مثل مواردی که اهمال و اجمال در کار است و اهمال و اجمال هم محرز است اینجا قرینه قائم است بر اینکه اطلاقی وجود ندارد و الا در موارد شک باید بنابر اطلاق گذاشت.

مرحوم آخوند(ره) هم در بحث مطلق و مقید در ذیل مقدمات حکمت(علی ما ببالی)