سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 11 صفحه 188

اطلاق است.

اگر یک چنین معنائی پیدا بشود، حدیث در ما نحن فیه قابل استدلال است و علاوه؛ با ادلۀ احتیاط مقابله و معارضه می کند.

ورود ادلۀ احتیاط بر حدیث«کل شیء مطلق»

اما اگر از نهی یک معنای وسیع تری بگیریم و بگوییم: «حتی یرد فیه نهی» یا بعنوان اولی شیء و یا بعنوان کونه مجهول الحکم، اگر حدیث را این گونه معنی کنیم، آن وقت اگر ادلۀ وجوب احتیاط که مبنای اخباریین است از نظر سند و دلالت تمام باشد، این ادلۀ احتیاط به عنوان یک دلیل وارد، بر حدیث مورد بحث ما تقدم پیدا می کند، برای اینکه ادلۀ احتیاط داخل در غایت می شود، داخل در«حتی یرد فیه نهی» می شود چون که ادلۀ احتیاط ولو اینکه چیزی را به عنوان اولی، محکوم به حکم نمی کند، لکن به عنوان مجهول الحکم احتیاط را واجب می کند.

همان طوری که در بحث قبل عرض کردیم: وجوب احتیاط، دربارۀ شیء مشکوک الحرمه، عباره اخرای از نهی متعلق به آن شیء است. اگر در شرب توتون که از نظر حرمت، مشکوک است، گفتند: حتما احتیاط لازم است، و معنای لزوم احتیاط، اجتناب از شرب توتون است، این معنایش نهی متعلق به شرب توتون است، منتها نه بعنوان اولی، بلکه بعنوان اینکه حکم واقعی اولی آن، برای شما مشکوک است.

پس اگر آن احتمال دوم را در«حتی یرد فیه نهی» پیاده کنیم، لازم می آید که اگر ادلۀ احتیاط سندا و دلاله تمامیت داشته باشد بر حدیث«کل شیء مطلق» تقدم پیدا بکند.

برای اینکه ادلۀ احتیاط داخل در غایت است و عنوان«یرد فیه نهی» در مورد ادلۀ احتیاط پیاده می شود و با وجود ادلۀ احتیاط، دیگر جا برای«کل شیء مطلق» باقی نمی ماند.

نتیجه بحث این شد که ما راجع به کلمۀ«مطلق» سه احتمال دادیم، راجع به کلمۀ«یرد» دو احتمال بود و راجع به«نهی» هم دو احتمال جریان پیدا می کرد.