سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 11 صفحه 260

مسلم، لکن تمیّز و تشخیصی بین این دو وجود ندارد.

نتیجۀ بحث این شد که درست است که ما نمی پذیریم«کل شیء لک حلال و حرام» داخل در وادی اشتغال و شبهات محصوره و مقرونۀ به علم اجمالی است، بلکه این مربوط به باب برائت است، این مقدار را می پذیریم، اما اینکه مثل مرحوم آخوند بخواهیم قائل شویم که این هم شبهات حکمیه را می گیرد و هم شبهات موضوعیه را، اگر کلمۀ«بعینه» وجود نداشت، این تعمیم را قائل می شدیم، اما با وجود کلمۀ«بعینه»، دیگر نمی توانیم آن مطلبی را که در باب دلیل قاعدۀ طهارت قائل هستیم، در«کل شیء لک حلال» هم قائل شویم. اگر کلمۀ«بعینه» نبود، مانعی از التزام به این معنی نبود، اما وجود این کلمه، دائرۀ دلالت و مفاد را محدود می کند و منحصر می کند به شبهات موضوعیه که آن هم بعض مدعای قائلین به برائت است لکن عمدۀ مدعای آنها مربوط به شبهات حکمیه است.

پرسش:

1 - فرق بین روایت«کل شیء لک حلال» با روایت«کل شیء طاهر» چیست؟

2 - کلام امام راحل را نسبت به کلمۀ«بعینه» با جواب آن توضیح دهید.

3 - کلام امام راحل را نسبت به تساوی روایت«کل شیء لک حلال» با روایت«کل شیء فیه حلال و حرام» از نظر سیاق بیان کنید.

4 - آیا روایت«کل شیء فیه حلال و حرام» به شبهات موضوعیه اختصاص دارد؟ چرا؟