سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 11 صفحه 297

مشمول آیۀ«لا تَقْفُ ما لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ» هستید. یا هیچ کدام نیستند و یا هردو(فرضا) مشمول هستند، بدون اینکه این استدلال به نفع اخباری بتواند تمام شود. این هم یک قسم از آیات.

استدلال به آیات ناهیه از القای در تهلکه برای وجوب احتیاط

قسم سوم که آخرین قسم از آیاتی است که مورد استدلال اخباریین واقع شده است، آیاتی است که نهی می کند عن الالقاء فی التهلکه، مثل آیۀ شریفۀ معروفه«وَ لا تُلْقُوا بِأَیْدِیکُمْ إِلَی التَّهْلُکَهِ» . اینها کانّ اینطوری استدلال می کنند که شما یک وقت توجه ندارید به اینکه ممکن است شرب توتون حرام باشد، اگر با عدم توجه به احتمال حرمت شرب توتون، مرتکب شرب توتون بشوید، این آیۀ شریفه به شما کاری ندارد، «لا تُلْقُوا بِأَیْدِیکُمْ إِلَی التَّهْلُکَهِ» دیگر گریبان شما را نمی گیرد، اما فرض این است که شما التفات به حکم واقعی شرب توتون دارید و احتمال حرمت واقعیه را در رابطۀ با شرب توتون می دهید، با وجود توجه و التفات و احتمال به حرمت واقعیه، مع ذلک شرب توتون را مرتکب می شوید، این مصداق القاء در تهلکه است، و آیۀ شریفه عن الالقاء فی التهلکه نهی می کند. این یک استدلالی است که سر و صورت خوبی دارد، مع ذلک جوابهای متعددی از این استدلال مطرح است.

عدم وجود تهلکه با وجود مجوّز شرعی

یک جوابش این است که بله، اگر ما وقتی که کنار شرب توتون ایستاده ایم، احتمال حرمت هم می دهیم، یک دلیل و پشتوانه ای که به ما اجازۀ ارتکاب مشتبه الحرمه را ندهد، نداشته باشیم، اینجا القاء نفس در تهلکه است، اما وقتی ما کنار شرب توتون ایستاده ایم و دست دراز می کنیم برای شرب توتون، از ما سؤال می کنند که به چه مجوزی برای ارتکاب شرب توتون آماده ای؟ اگر ما به ادله ای که ترخیص از ناحیۀ شارع را دلالت دارد مثل حدیث رفع، حدیث سعه، حدیث«کل شیء مطلق حتی یرد فیه نهی» اتکاء و استناد