سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 11 صفحه 442

نظام هم مبغوض است و در مرحلۀ تعلق حکم به حرمت، هیچ قید و شرطی ندارد. حال اگر احیانا در خارج که خارج از مقام تعلق حکم است، بین این دو تلاقی پیدا شود، بین اینها اتحاد وجودی پیدا شود، اتحاد وجودی نه سبب می شود که ما در متعلق رجحان احتیاط، قیدی را وارد کنیم و نه سبب می شود که در متعلق بغض، نسبت به اختلال نظام، قیدی وارد شود. آن به اطلاق خودش، رجحان دارد و این هم به اطلاق خودش مبغوض است و عین مسأله صلاه و غصب می ماند. پس صرف اینکه اختلال نظام، مبغوض است و احتیاط، گاهی با اختلال نظام، اتحاد وجودی پیدا می کند، سبب نمی شود که در حکم به رجحان احتیاط، قیدی را وارد کنیم. لذا این قید هم نمی تواند در رابطۀ با حسن احتیاط مطرح باشد بلکه احتیاط به عنوان خودش، «یکون راجحا فی جمیع الحالات و فی کل المقامات و من دون قید و لا شرط».

پرسش:

1 - دلیل دوم محقق نائینی(ره) را در عدم جواز عدول به مرتبه لاحقه با وجود مرتبه سابقه توضیح دهید.

2 - اشکال استاد را به کلام محقق نائینی(ره) در عدم نقصان امتثال علمی اجمالی بیان کنید.

3 - مقتضای حکم عقل در مقام امتثال چیست؟

4 - چرا دلیل محقق نائینی(ره) از مدعایشان اخص است؟

5 - آیا حسن احتیاط، مشروط به عدم اختلال نظام است؟ توضیح دهید.