سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 11 صفحه 525

الحرمه می ماند. آیا«نوع الوجوب مشکوک أم معلوم»؟ مشکوک، حدیث رفع جاری می شود. «نوع الحرمه مشکوک أم معلوم؟» مشکوک، حدیث رفع جاری می شود. مانعی ندارد که هم حدیث رفع خصوصیت وجوب را رفع بکند، و هم خصوصیت حرمت را رفع بکند. برای خاطر این که کلتا الخصوصیتین برای ما مشکوک است.

لکن یک سؤالی در اینجا هست و یک توضیحی که از این توضیح یک جواب از مرحوم محقق نائینی(علیه الرحمه) در همین رابطه ظاهر می شود، و آن این است که ما اینجا می خواهیم حدیث رفع را، رافع حرمت مجهوله، و وجوب مجهول قرار بدهیم، آیا در حقیقت یک مصداق حدیث رفع در این جا پیاده شده است؟ یا این که نه ما دو نوبت از حدیث رفع استفاده کردیم؟ در حقیقت دو مرتبه به سراغ حدیث رفع رفتیم؟ کدامیک از اینها هست؟ ما مدعی هستیم و می گوییم: شما دو مرتبه به سراغ حدیث رفع رفته اید. اول فکر کردید که«انّ هذا حرام أم لیس بحرام»؟ حدیث رفع گفته: «الحرمه مجهوله فهی مرفوع» این یک تمسک. مرتبۀ دوم برای وجوب مجهول به سراغ حدیث رفع می رویم، می گوییم: «الوجوب مجهول»، حدیث رفع می گوید: «فهو مرفوع»، این طور نیست که مسألۀ وجوب و حرمت را ما مخلوط به هم بکنیم، و یک نوبت به حدیث رفع تمسک بکنیم، و به عنوان یک مصداق از حدیث رفع، حدیث رفع را در اینجا پیاده بکنیم، نه ربطی به هم ندارند. دو تا حکم است دو تا خصوصیت است، دو نوع است. هرکدام آن متعلق جهالت است، یک مصداق برای حدیث رفع در مورد او پیاده می شود. «الحرمه مجهوله فهی مرفوع» یک قسمت و«الوجوب مجهول فهو مرفوع» یک مصداق دیگر.

بیان محقق نائینی(ره) در عدم تمسک به حدیث رفع در قابل وضع و رفع

در اینجا مرحوم محقق نائینی(ره) می فرمایند: شما به حدیث رفع نمی توانید تمسک بکنید، چرا؟ برای این که جای تمسک به حدیث رفع آنجایی است که این شیئی را که شما می خواهید به حدیث رفع رفعش بکنید، این هم قابلیت رفع داشته باشد و هم قابلیت وضع داشته باشد. شما که در شرب توتون برای حرمت مجهوله به حدیث رفع تمسک