سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 14 صفحه 178

صفحه 178

لذا چون معاملۀ بنای عقلا با خبر واحد معاملۀ به عنوان اماره است، ما خبر واحد را به عنوان اماره حجت می دانیم. اما از کجای«لا تنقض الیقین بالشک» اماریت استفاده بکنیم؟ از کجای این استفاده بکنیم که فرقی بین«لا تنقض الیقین بالشک و کل شیء طاهر حتی تعلم انه قذر» وجود ندارد؟ آنجا می گوید که«مشکوک النجاسه طاهر» اینجا می گوید:

«لا تنقض الیقین بالشک» هر دو از نظر تعبیر و از نظر بیان، واحد است. لذا ما و لو اینکه از روایت«لا تنقض»، حجیّت شرعیّۀ استصحاب را استفاده می کنیم، اما نه بعنوان اینکه استصحاب، اماریّت داشته باشد، نه به عنوان اینکه یک چیزی است که حکایت از واقع می کند، و لو حکایت ناقص و کشف غیر تام، بلکه لا تنقض به عنوان یک وظیفه ای فی مقام شک و به عنوان یک اصل عملی در مقام شک، دلالت بر اعتبار و حجیّت استصحاب می کند. لذا همۀ مسائل مربوط به استصحاب در این روایت مطرح است و ما از این روایت با این مواردی که ملاحظه فرمودید، می توانیم استفاده بکنیم و از نظر قانون استدلال، نیازی به روایات دیگر نداریم.

عدم اختصاص استصحاب به باب وضو

به هر حال اگر بعضی از شبهات باقی مانده باشد روایات دیگر آن شبهات را برطرف می کند، مثلا اگر این شبهه در ذهن کسی رفته باشد که این صحیحۀ زراره می خواهد مسألۀ استصحاب را در باب وضو مطرح بکند، و لو اینکه ما با الغای خصوصیّت، این شبهه را دفع کردیم، اما اگر این شبهه از ذهن کسی دفع نشده باشد، روایات دیگر برای حل این شبهه به کار می آید زیرا می بینیم صحیحۀ دوم زراره که ان شاء الله مطرح می کنیم، همین تعبیر«لا ینقض الیقین بالشک» را در باب طهارت ثوب متیقن الطهاره، ثمّ الشک در عروض النجاسه به کار برده است. از اینجا استفاده می کنیم که آن شبهه ای که ممکن است در صحیحۀ اولی زراره در ذهن کسی باقی مانده باشد، باید از بین برود، برای اینکه مورد آن روایت وضو بود«فانه علی یقین من وضوئه» اما در این روایتی که می خوانیم، مسألۀ وضو مطرح نیست، بلکه مسألۀ طهارت و نجاست ثوب مطرح است، و مع ذلک همین استدلال به«لا ینقض الیقین بالشک» شده است. لذا خواندن این روایات ضمن اینکه اصل مسألۀ استصحاب را استحکام می بخشد، برای رفع بعضی از شبهاتی که ممکن است در رابطۀ با روایت اول در ذهن باقی مانده باشد، کاملا تأثیر دارد. لذا حالا روایت

کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه