سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 14 صفحه 316

ندارد، کما اینکه در«اکرم کل انسان»، هیچ عنوانی غیر از عنوان انسانیت نقشی در ثبوت وجوب اکرام نداشت. پس«کل شیء طاهر» معنایش این است که طهارت برای هر شیء «بما انّه شیء» بدون هیچ مطلب اضافه ای و بدون هیچ وصف زائدی بار شده است.

حالا شما می خواهید بگویید: در عین اینکه مولا طهارت واقعیه را برای هر چیزی ثابت کرده است، ما به اطلاق این شیء می خواهیم شیء مشکوک النجاسه و الطهاره را هم داخل کنیم، بگوییم: آن هم کأنّ یک مصداق برای کل شیء است، بگوییم: «شیء اذا کان فی حال الشکّ فی نجاسته و طهارته»، «کل شیء» شامل این هم می شود، و در نتیجه طهارتی که روی این بار می شود، طبعا طهارت ظاهریه خواهد بود.

می گوییم: اگر بخواهید این«کل شیء» شامل«شیء شکّ» هم بشود، این«شیء شکّ» مثل انسان عالم می شود. عالمیت در انسان عالم، در وجوب اکرام نقش نداشت. اینجا هم اگر شما حالت مشکوکیت را به عنوان یک خصوصیت صنفی بخواهید به کلمه شیء، بچسبانید، ما حرفی نداریم لکن حکم روی این خصوصیت نرفته است بلکه حکم روی شیء به عنوان انّه شیء فقط رفته است. از این جا می فهمیم که شما نمی توانید اینجا پای طهارت ظاهریه را باز بکنید برای اینکه در طهارت ظاهریه که شیء، موضوع برای طهارت ظاهریه نیست بلکه«شیء بما انّه مشکوک» موضوع برای طهارت ظاهریه است.

پس مشکوکیت در طهارت ظاهریه قیدیت و دخالت دارد، در حالی که عموم«کل شیء» زائد بر عنوان شیء را نفی می کند. می گوید: هیچ چیزی غیر از عنوان شیئیت در این حکم به طهارت نمی تواند نقش داشته باشد، حتی خصوصیت مشکوک بودن، خصوصیت اینکه این شیء، لباس است، خصوصیت اینکه این شیء، آب است، خصوصیت اینکه این شیء، زمین است، اینها هیچ کدام نقشی ندارد. و از جمله خصوصیات غیر دخیله، عنوان مشکوک بودن است، که شما در طهارت ظاهریه باید برای عنوان مشکوک بودن به عنوان وصف موضوع و جزء موضوع، حساب باز کنید، در حالی که در عموم«کل و شیء» فقط روی خود شیء تکیه شده است و روی نفس عنوان شیء تکیه شده است.

لزوم تمسّک به عام در شبهۀ مصداقیۀ مخصص در کلام محقق خراسانی(ره)

و علاوه؛ می فرماید: یک اشکال دیگر هم دارد و آن اشکال این است که این«کل شیء طاهر» به عمومش که باقی نمانده است زیرا از نظر طهارت واقعیه در مقابل این«کل