سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 14 صفحه 336

درس چهارصد و نهم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و اله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

کیفیت جعل احکام وضعیه و احتمالات آن

بعد از آن که ضابطۀ حکم وضعی در مقابل حکم تکلیفی روشن شد، یک بحثی واقع شده که آیا احکام وضعیه مثل احکام تکلیفیه در مقام مجعولیّت استقلال دارند؟ آیا همان طوری که شارع، وجوب را مستقلا جعل می کند، حرمت را مستقلا جعل می کند، سایر احکام تکلیفیه را جعل می کند، به همان کیفیت، احکام وضعیه هم به طور کلی مجعول مستقل هستند؟

یک قول یا یک احتمال، این است که همان طوری که جعل احکام تکلیفیه، جعل استقلالی است، جعل احکام وضعیه هم جعل استقلالی است. احتمال دوم که از کلام شیخ انصاری(اعلی اللّه مقامه الشریف) استفاده می شود، این است که جعل تمام احکام وضعیه، جعل تبعی است و به تبع تکلیف، جعل می شود و ما آنها را از تکلیف انتزاع می کنیم و از راه تکلیف به دست می آوریم. ظاهر کلام شیخ این است که در جمیع احکام