سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 14 صفحه 399

درس چهارصد و شانزدهم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و اله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

خلاصۀ تنبیه دوم استصحاب

در تنبیه ثانی، آنچه مورد نظر است، این است که در مواردی که حالت سابقۀ ما به یقین وجدانی ثابت نشده است بلکه به واسطۀ بیّنه و خبر واحد و مانند اینها ثابت شده باشد، آیا می توانیم استصحاب را جاری بکنیم یا نمی توانیم؟

مثلا اگر بیّه قائم شد بر اینکه لباس شما در اول آفتاب، نجس بوده است و از قول بیّنه برای شما یقین پیدا نشد، این بیّنه با همین خصوصیّت، حجیت دارد و شرعا لباس شما در اول آفتاب، محکوم به نجاست است. اگر بعد، شک کردید که آیا بعد از اول آفتاب، لباس را تطهیر کردید یا نه؟ آیا در اینجا استصحاب نجاست جریان پیدا می کند و یا جریان پیدا نمی کند؟ اگر بگوییم: جریان پیدا می کند، با یقین و شکی که در«لا تنقض الیقین بالشک» به عنوان موضوعیّت اخذ شده است، چه معامله ای بکنیم؟ ما یقین به نجاست نداریم.

شک در بقای متیقن نداریم. پس چه جور استصحاب را جاری بکنیم؟ اگر بگوییم: