سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 14 صفحه 608

درس چهارصد و چهلم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و اله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

عرض کردیم که یکی از جوابهایی که از شبهۀ مرحوم نراقی داده شده، جواب مرحوم محقق نائینی(اعلی الله مقامه الشریف) است.

خلاصۀ جواب ایشان این بود که اگر شما بخواهید استصحاب عدم مطلق را جاری کنید، یقین دارید به اینکه این حالت سابقه انتقاض به وجود، تحقق پیدا کرد و اگر بخواهید استصحاب عدم مقیّد را جاری کنید، حالت سابقه ندارد. برای اینکه از همان آن بعد از زوال، وجوب و عدم وجوب مشکوک است و یک لحظه ای تحقق این عدم مسلّم نبوده که شما استصحابش را جاری کنید. اگر بخواهید استصحاب عدم جعل وجوب برای جلوس مقیّد به ما بعد از زوال بکنید، ایشان فرمودند: اولا این استصحاب مثبت است، و ثانیا آن برائت اصلیه غیر از این برائتی است که شما به استصحاب می خواهید ثابت کنید. برائت اصلیه به معنای لا حکمیه یعنی حکم نداشتن و به معنای لا حرجیت یعنی عدم محدودیت است. و بعد از آنکه حکم آمد و شریعت ثابت شد، این لا حکمیت