سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 15 صفحه 137

درس چهارصد و پنجاه و ششم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

عدم تحقق مقدمات حکمت در ادلۀ اصول از نظر مرحوم آخوند(ره)

به نظر مرحوم آخوند(ره) در کتاب کفایه، فرق بین امارات و اصول در این جهت است که مثبتات امارات حجیت دارد ولی مثبتات اصول«لیست بحجه».

به نظر ایشان فرق میان این دو این است که ادلۀ اعتبار اصول، فاقد اطلاق است، مقدمات حکمت که باید برای تحقق اطلاق و تمسک به اطلاق تحقق پیدا بکند، در ادلۀ اصول تحقق ندارد برای اینکه یکی از مقدمات حکمت، نبودن قدر متیقن در مقام تخاطب است، انتفای قدر متیقن در مقام تخاطب، یکی از مقدمات حکمت است. امّا در ادلۀ اصول خود قدر متیقن وجود دارد؛ یعنی وقتی که شارع می فرماید: «لا تنقض الیقین بالشک»، در آنجایی که متیقن شما حیات زید است، آنچه که در مقام تخاطب به عنوان قدر متیقن برای مخاطب مطرح است، آثار شرعیۀ حیات زید است. تعبد به آثار شرعی خود حیات زید است امّا آثار شرعی که بر لوازم حیات زید بار شده است، چه لوازم