سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 15 صفحه 185

درس چهارصد و شصت و یکم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

اشکال بر لا تنقض؛ لزوم اثبات حکم و موضوع باهم

خلاصۀ بحثهای گذشته به اینجا رسید که در آثار شرعیه ای که بر لوازم شرعی ترتب پیدا می کند، در حقیقت، مستصحب ما دارای دو اثر شرعی طولی است: اثر اول لازم شرعی و اثر دوم مترتّب بر لازم شرعی است. گفتیم: در اینجا دو اشکال وجود دارد: یک اشکال همان آثار شرعیه ای بود که بر لوازم عقلی ترتّب پیدا می کرد و بر لوازم عادی، آن اشکال سابق، بعینه در اینجا وجود داشت، به ضمیمۀ یک اشکال دیگری و آن این بود که اگر«لا تنقض الیقین بالشک» بخواهد هم لازم شرعی را ثابت بکند و هم اثری را که بر لازم شرعی مترتب است، لازم می آید که هم موضوع درست بکند و هم حکم درست بکند درحالی که موضوع و حکم، تقدم و تأخر از حیث رتبه دارند و یک دلیل به لسان واحد، نمی تواند موضوع و حکم، متقدم و متأخر هر دو را شامل بشود.

عرض کردیم جوابهایی که در نظیر این اشکال در باب خبر واحد مطرح شده بود،