سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 15 صفحه 262

استصحاب را روی خود طهارت جاری کرده است، منتها طهارت دیوار نه، بلکه طهارت من مکلف، این«طهارتک» به عنوان این است که طهارت به من اضافه دارد، اما نه به عنوان این است که طهارت شرط من است، نه به عنوان این است که«کونی علی طهاره» لذا استصحاب جاری می شود، استصحاب روی طهارت ثوب من یا بدن من جریان پیدا می کند، و در استصحاب وضو هم روی وضوی من جریان پیدا می کند. اما نه روی اینکه «انی کنت علی وضوء، و کنت علی طهاره» در این دو روایت استصحاب روی این معنا جریان پیدا نکرده است.

پس این راه نمی تواند حل اشکال کند، عمده در این مسأله این بود که شما آن نقطۀ اصلی اشکال را به آن توجه بفرمایید، و آن این است که استصحاب وجود شرط چطوری جریان پیدا می کند با این تفصیلی که در باب اصل مثبت برای ما ذکر کردید؟ و اگر هم بخواهید جلوی آن را بگیرید، دو روایت زراره در مقابل شما ایستاده است، و استصحاب را روی وجود شرط جاری کرده است. و از طرف دیگر بین استصحاب وجود شرط و عدم المانع چه فرقی است. دقت بفرمایید ببینیم که راه حلی دارد یا ندارد؟

پرسش:

1 - توضیح دهید آیا مستصحب لازم است مجعول بالاستقلال باشد؟

2 - چه اشکالی به استفادۀ لازمۀ عقلی از استصحاب شده است؟

3 - جواب مرحوم آخوند(ره) بنابر ترتب اثر شرطیت را ذکر کنید.

4 - چه فرقی میان شرط و مانع ممکن است باشد، پاسخ به آن چیست؟

5 - روایات در عدم فرق میان مانع و شرط چه بیانی دارند؟