سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 15 صفحه 280

درس چهارصد و هفتاد و دوم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

کلام مرحوم آخوند(ره) در عدم ترتب آثار غیر شرعی

آخرین بحث که در باب اصل مثبت مطرح است، این بحث است - که در خلال صحبتها مکرر به آن اشاره می شد و مرحوم آخوند(قدس سره) در اینجا مطرح کرده اند - ما در باب اصل مثبت گفتیم: آثار غیر شرعیه ترتب پیدا نمی کند و آثار شرعیۀ بر لوازم غیر شرعی هم ترتب پیدا نمی کند، بلکه تنها آثار شرعی خود مستصحب، یا اگر واسطه ای در کار است، آن واسطه هم خودش اثر شرعی باشد، ترتب پیدا می کند.

در عدم ترتب آثار غیر شرعی، ایشان می فرمایند: این یک قید و حدّی دارد و آن قید و حدش این است که آن آثار غیر شرعیه مربوط به واقع مستصحب باشد، مربوط باشد به مستصحب به حسب واقع. اگر یک چیزی لازمۀ عقلی واقع مستصحب بود، شما به استصحابی که دربارۀ این مستصحب جاری می کنید، نمی توانید این لازم عقلی را بار کنید، نمی توانید این اثر غیر شرعی را بار کنید. برای اینکه استصحاب، واقع را در اختیار