سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 15 صفحه 334

درس چهارصد و هفتاد و هشتم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

اشکال به مرحوم آخوند(ره) در تقسیم عناوین به واقعیه و خارجیه

یک اشکال مهمی که جمعی از محققین بزرگوار از جمله سیدنا الاستاذ الاعظم الامام (مد ظله العالی) به مرحوم آخوند(ره) در رابطۀ با بیان دیروزشان کرده اند، این است که می فرمایند: عناوینی که در موضوعات ادلّه اخذ می شود، دو جور هستند: گاهی از اوقات اینها از عناوین واقعیه هستند و به عبارت دیگر، از عناوین خارجیه هستند، منتها خارجیت هر عنوان خارجی، به حسب خودش است. همان طوری که خمر، یک عنوان واقعی خارجی است، مسألۀ عدالت هم همین طور است. مسألۀ عالمیت زید، همین طور است. خمر یک عنوان واقعی خارجی است. عدالت زید هم، یک عنوان واقعی خارجی است. منتها خارجیّت خمر، به مشاهد بودن و جهت مخصوص به خودش است و خارجیت عدالت هم، به کیفیت مخصوص به خودش ولی هر دو جهت، در واقعیت خارجیه، مشترک هستند. اما گاهی از اوقات، عناوینی که در موضوعات ادلۀ شرعیه اخذ