سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 15 صفحه 470

درس چهارصد و نود و چهارم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

مراد از معنای شک در باب استصحاب

یکی از تنبیهات باب استصحاب این مسأله است که بعد از آن که عمده دلیل در باب استصحاب، روایات بود و تعبیری که در روایات وارد شده نوعا عنوان«لا تنقض الیقین بالشک» است و ما طبعا در رابطه با موارد حجیّت استصحاب باید مفاد این عبارت را در نظر بگیریم، سعه و ضیق، تابع مفاد«لا تنقض الیقین بالشک» است. هر مقداری که دائرۀ «لا تنقض» شامل بشود، همان مقدار، محل استصحاب و حجیّت استصحاب است. آن وقت بحث است که این شکی که در«لا تنقض الیقین بالشک» اخذ شده، آیا مقصود از این شک، خصوص احتمال متساوی الطرفین است؛ یعنی شکی که در مقابل ظن گفته می شود، در مقابل وهم اطلاق می شود؟ یا شک در اینجا، یک معنی وسیعی دارد، شک در اینجا هم مظنه را شامل می شود، هم شک اصطلاحی را شامل می شود و هم ظن به خلاف را که از آن تعبیر به وهم می شود؟ آیا«لا تنقض الیقین بالشک» همه اینها را می گیرد