سیری کامل در اصول فقه: دوره ده ساله دروس خارج اصول محمد فاضل لنکرانی جلد 15 صفحه 559

درس پانصد و پنجم

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمد للّه ربّ العالمین و الصّلوه و السّلام علی سیّدنا و مولینا و نبیّنا أبی القاسم محمّد صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین و لعنه اللّه علی أعدائهم أجمعین، من الآن الی قیام یوم الدّین.

انحصار ملاک تقدّم یک دلیل بر دلیل دیگر به دو مورد

برای ملاک تقدّم یک دلیل بر دلیل دیگر، در رابطۀ با مقام دلالت، یکی از دو ملاک، بیشتر تصور نمی شود: یکی مسألۀ اقوائیّت ظهور است که مثل قرینۀ مجاز و احتمالا مثل دلیل خاص نسبت به عام است و یکی هم اینکه دلیل مقدّم یک جهتی را تعرض کرده است که دلیل غیرمقدّم، متعرض آن نشده است و روی اینکه بین تعرض و لا تعرض، منافاتی نیست، لذا دلیل متعرض، تقدّم دارد چه دلیل متعرض از نظر ظهور هم اقوا باشد یا مساوی باشد و یا اضعف باشد در این جهت، فرقی نمی کند. و همین طور در این رابطه، بین دو دلیل نسبت سنجی نمی شود که آیا نسبت آنها عام و خاص مطلق است، یا نسبتشان عموم و خصوص من وجه است و یا سایر نسب است.

لذا روی این دو ملاک، همان طوری که سیدنا الاستاذ الاعظم الامام(ره) تکیه فرموده اند و خیلی هم روی این اصرار دارند، دیگر نمی توانیم یک عنوان دیگر و یک