- استصحاب 1
- اشاره 1
- تعارض دو استصحاب با وجود سببیت شرعیه 2
- درس پانصد و هشتم 2
- اشاره 2
- جریان استصحاب در شک سببی و مسببی 3
- کلام مرحوم شیخ(ره) در تثبیت تقدّم شک سببی بر شک مسببی 3
- تقدّم رتبی سبب بر مسبب 4
- عدم بقای شک در صورت جریان استصحاب در شک سببی 5
- لزوم دور از تخصیص لا تنقض نسبت به شک سببی 6
- نتیجۀ عرفی بودن خطاب لا تنقض در مسأله تقدّم و تأخّر 7
- عدم لزوم دور از جریان استصحاب در مسبب 9
- پرسش: 10
- درس پانصد و نهم 11
- لازمه جریان استصحاب در احکام در مسأله تعارض استصحابین 11
- اشاره 11
- اتحاد بیان لا تنقض نسبت به استصحاب احکام و موضوعات 12
- حکومت دلیل استصحاب بر اماره بر حکم 14
- علت تقدّم استصحاب سببی بر استصحاب مسببی در سببیت شرعیه 15
- عدم بقای شک با وجود دلیل شرعی 16
- ورود استصحاب در شک سببی نسبت به شک مسببی 17
- پرسش: 19
- درس پانصد و دهم 20
- تعارض استصحابین سببی و مسببی غیر شرعی 20
- اشاره 20
- عدم تقدّم اصل سببی غیرشرعی بر اصل مسببی آن 22
- عدم ارتباط بین استصحاب حیات و نبات لحیه 23
- فقدان ملاک تقدّم استصحاب سببی بر مسببی در ما نحن فیه 24
- عدم تقدّم استصحاب عدم نوم بر استصحاب وضو در صحیحۀ زراره 25
- علت عدم تقدّم استصحاب عدم نوم بر استصحاب وضو در صحیحۀ زراره 26
- پرسش: 28
- درس پانصد و یازدهم 29
- اشاره 29
- تعارض استصحابین به واسطه وجود علم اجمالی 29
- لزوم تناقض از جریان اصول عملیه در اطراف علم اجمالی 30
- تفصیل بین لزوم مخالفت عملیه و عدم آن 31
- عدم امکان جریان اصل در اطراف علم اجمالی در مقام ثبوت 32
- محصّل نظرات سه گانه درباره جریان اصول در اطراف علم اجمالی 33
- عدم تعرّض به اصل مسأله در کلام محقق خراسانی(ره) 34
- پرسش: 35
- درس پانصد و دوازدهم 36
- اشاره 36
- تصور تعارض استصحابین در غیر مورد علم اجمالی 37
- وظیفه مکلّف در صورت تعارض استصحابین در غیر مورد علم اجمالی 38
- نکات موردنظر در باب ترجیح 39
- بررسی ترجیح استصحاب به واسطه ظن غیرمعتبر 40
- پرسش: 41
- درس پانصد و سیزدهم 42
- اشاره 42
- دلیل تساقط استصحابین متعارضین 42
- محذور اجرای استصحابین متعارضین 43
- دلیل قائلین به تخییر بین استصحابین متعارضین 44
- فرق بین لا تنقض با انقذ الغریق در صورت تعارض 46
- عدم وجود ملاک استصحاب(تحفظ بر واقع) در صورت تعارض 47
- اشاره 50
- درس پانصد و چهاردهم 50
- صرف نظر کردن از اطلاق لا تنقض برای رفع تناقض در استصحابین 50
- فرق بین تخییر شرعیه و تخییر در باب استصحابین متعارضین 52
- فرق بین تخییر شرعیه و تخییر در باب استصحابین از نظر تعدد عقوبت 55
- عدم امکان برگشت متزاحمین به دو واجب مقیّد 57
- اشاره 60
- بررسی تعارض بین استصحاب و قاعده ید 60
- درس پانصد و پانزدهم 60
- موارد عدم تعارض قاعده ید با استصحاب 61
- بررسی دلیل اعتبار قاعده ید 62
- علت تقدّم استصحاب بر قاعده ید 63
- بررسی تعارض استصحاب با قاعده تجاوز و فراغ و اصاله الصحّه 65
- دلیل اعتبار قاعده تجاوز و فراغ و اصاله الصحّه 67
- علت تقدّم استصحاب بر قاعده تجاوز و فراغ و اصاله الصحه 67
- پرسش: 69
- اشاره 70
- درس پانصد و شانزدهم 70
- تعارض استصحاب با قاعده قرعه 70
- اشکال عمومیت قاعده قرعه برای همه موارد مشتبه 71
- معنای«القرعه لکل امر مشکل» از نظر محقق خراسانی 72
- معنای«القرعه لکل امر مشکل» از نظر امام(ره) 74
- تخصیص دلیل قرعه به دلیل استصحاب 75
- مقتضای دقّت در کلام مرحوم آخوند(ره) در تعارض قرعه با استصحاب 77
- ورود استصحاب بر دلیل قرعه از نظر امام(ره) 77
- پرسش: 79
- اشاره 80
- تعارض ادله و امارات (تعادل و ترجیح) 80
- درس پانصد و هفدهم 81
- اشاره 81
- علّت تمرکز بحث تعادل و ترجیح در روایات 82
- لزوم مراجعه به عرف برای فهم معنای تعارض و اختلاف 84
- تعارض حقیقی و تعارض عرضی 85
- معنای حدیثان متعارضان و مختلفان از نظر عرف 85
- تأیید تعارض بالعرض از نظر عرف 87
- خروج مسأله عام و خاص از بحث تعارض 88
- پرسش: 89
- اشاره 90
- درس پانصد و هیجدهم 90
- تفاوت نسبت بین عام و خاص از نظر منطق و عرف 90
- عدم وجود تعارض عرفی بین عام و خاص در محیط تقنین 92
- فرق بین قوانین بشری و الهی 92
- عدم جواز تمسّک به اصاله العموم قبل از فحص از مخصّص 93
- دلیل عدم جواز تمسک به اصاله العموم قبل از فحص در عمومات قانونیه 94
- پرسش: 97
- اشاره 98
- درس پانصد و نوزدهم 98
- جریان ورود و حکومت در اصول لفظیه از نظر شیخ(ره) 98
- خلط بین ورود و تخصیص در کلام مرحوم شیخ(ره) 99
- احتمال مطرح شدن ورود در محل بحث از نظر شیخ(ره) 101
- تشبیه اصول لفظیه به اصول عقلیه 102
- مبانی حجیت اصاله الظهور و تأثیر آن در حکومت و ورود 103
- خلاصۀ کلام مرحوم شیخ در مقام 105
- پرسش: 106
- اشاره 107
- بررسی نسبت اصول لفظیه با اصاله الظهور 107
- درس پانصد و بیستم 107
- عدم تقیّد حجیّت اصاله العموم به عدم ظن برخلاف 109
- برگشت اصول لفظیه به اصاله الظهور 109
- علّت عدم تقدّم عام بر خاص نزد عقلا 110
- عدم اختلاف عام و خاص از نظر عقلا 111
- دلیل مرحوم آخوند(ره) بر تقدّم خاص بر عام 112
- عدم کلّیت اظهریت خاص نسبت به عام 113
- پرسش: 114
- علّت تقدّم خاص بر عام از نظر محقق نائینی(ره) 115
- اشاره 115
- درس پانصد و بیست و یکم 115
- تقدّم اصاله الظهور قرینه بر اصاله الظهور ذی القرینه 116
- فرق بین کلام مرحوم نائینی و خراسانی در ملاک تقدّم در مسألۀ خاص و عام 118
- تشابه اصول لفظیه به اصول عملیه از نظر مجرا 119
- ملاک تشخیص قرینه از ذی القرینه 119
- عدم مورد برای جریان اصاله الظهور طبق مبنای محقق نائینی 120
- ملاک تشخیص قرینیت از ذی القرینیت 122
- پرسش: 123
- درس پانصد و بیست و دوم 124
- عدم قرینیت خاص نسبت به عام 124
- اشاره 124
- خصوصیت محیط قانون گذاری 125
- عدم وجود تغایر بین عام و خاص از نظر عقلا 127
- برگشت تمام اصول لفظیه به اصاله الظهور 128
- معنای اصاله الظهور 129
- عدم ارتباط اصاله الظهور به اصاله عدم القرینه 130
- نام دیگر اصاله الظهور 131
- پرسش: 132
- اشاره 133
- درس پانصد و بیست و سوم 133
- عدم ارتباط عام و خاص به اخبار علاجیه 133
- شمول اخبار علاجیه نسبت به مسأله عام و خاص از نظر محقق خراسانی(ره) 134
- وجود تردید در حکم واقعی در عام و خاص 135
- وجود تعارض بدوی بین عام و خاص 135
- احتمال ردع شارع از عدم تنافی عام و خاص 136
- عدم کفایت تحیّر ابتدایی برای داخل شدن عام و خاص در اخبار علاجیه 137
- عدم ارتباط حکم واقعی به مکلّف 138
- عدم تعرّض اخبار علاجیه نسبت به ردع شارع از طریقه عقلاء 140
- پرسش: 142
- درس پانصد و بیست و چهارم 143
- اشاره 143
- عدم مشخص بودن تمام مرتکزات عرفیه برای تمام مردم 143
- مقتضای دقّت در اخبار علاجیه 144
- اشکال تمسّک به تقدیم خاص بر عام از نظر محقق حائری(ره) 146
- کیفیت تمسّک محقق حائری(ره) به روایت حمیری 148
- اشکالات استدلال به روایت حمیری 149
- توجیه دقیق روایت حمیری 150
- تمسّک محقق حائری(ره) به روایت ابن مهزیار 151
- پرسش: 152
- اشکالات تمسّک به روایت علی بن مهزیار 152
- درس پانصد و بیست و پنجم 153
- اشاره 153
- بررسی قاعدۀ«الجمع مهما امکن اولی من الطرح» 153
- دلالت«اولی من الطرح» بر اولوّیت تعیینیه 155
- احتمال برگشت قاعده جمع به یک مطلب عقلایی 156
- دلیل بر حجّیت قاعده جمع 158
- ضعف تمسّک به اجماع منقول در ما نحن فیه 158
- پرسش: 159
- درس پانصد و بیست و ششم 160
- تمسّک به«الاصل فی الدلیلین الاعمال» برای قاعده جمع 160
- اشاره 160
- عدم انطباق دلیل بر مدعا 161
- توضیح معنای«الاصل فی الدلیلین الاعمال» 161
- لزوم رعایت دلالت اصلیه و ترک دلالت تبعیه دو دلیل متعارض 162
- عدم انطباق دلیل بر مدعا در غیر از عام و خاص 163
- پذیرش قاعده الجمع از طرف شیخ در دو دلیل قطعی السند 165
- عدم وجود تعارض در آیات قرآن 165
- احتمال صدور تقیه ای روایت قطعی السند 166
- پرسش: 167
- اشاره 168
- درس پانصد و بیست و هفتم 168
- خروج نصّ و ظاهر و اظهر و ظاهر از اخبار علاجیه 168
- عدم تعارض نصّ و ظاهر و اظهر و ظاهر 169
- فرق بین نصّ و ظاهر و اظهر و ظاهر از نظر مرحوم شیخ 170
- خروج موضوعی نصّ و ظاهر و اظهر و ظاهر از اخبار علاجیه 171
- عدم دلیل بر خروج حکمی اظهر و ظاهر از اخبار علاجیه 171
- فرق بین تقدّم نصّ بر ظاهر و اظهر بر ظاهر 172
- اشتراک نصّ و ظاهر با اظهر و ظاهر از نظر شرط تقدّم 173
- پرسش: 174
- ضابطه نصّ و ظاهر و اظهر و ظاهر 175
- اشاره 175
- درس پانصد و بیست و هشتم 175
- ضابطه تشخیص نصّ و ظاهر و اظهر و ظاهر از نظر محقق نائینی(ره) 176
- مراتب وجود قدر متیقن در مقام تخاطب 177
- امکان تصوّر فرض سوم برای قدر متیقن در مقام تخاطب 179
- عدم وجود تحیّر با علم به قدر متیقن 180
- سرایت تعارض از ماده اجتماع به تمام افراد 181
- درس پانصد و بیست و نهم 184
- لزوم نصوصیت یک دلیل از استهجان تخصیص دلیل دیگر 184
- اشاره 184
- عدم ارتباط استهجان تخصیص به مقام دلالت 185
- سرایت تعارض ماده اجتماع به تمام دلیل 186
- نصّ بودن دلیل وارد در مقام تحدید از نظر محقق نائینی 187
- اتحاد ادله وارده در مقام تحدید با ادله دیگر از نظر ملاک ظهور 188
- وقوع اختلاف در ادله وارده در مقام تحدید 189
- پرسش: 190
- اشاره 191
- درس پانصد و سی ام 191
- نصوصیت جواب در مورد سؤال 191
- احتمالات موجود در معنای خمر 193
- لزوم خروج مورد از دلیل عام 194
- دوران بین تخصیص عام اصولی و تقیید اطلاق شمولی 196
- تقدّم تقیید اطلاق بر تخصیص عام از نظر شیخ و نائینی 197
- وجه تقدّم تقیید اطلاق بر تخصیص عام 197
- پرسش: 198
- اشاره 199
- تقدّم تخصیص عام بر تقیید مطلق از نظر شیخ 199
- درس پانصد و سی و یکم 199
- عدم جریان اصاله العموم به صورت مطلق 200
- امکان بیان بودن مطلق بر تخصیص 201
- بررسی نحوه دلالت عام و دلالت مطلق از نظر مقام لفظ 202
- تنافی بدوی عام و خاص 203
- بررسی ارتباط عام و خاص و مطلق و مقیّد با دلالت لفظیه 204
- عدم نظارت ماهیت به افراد 206
- پرسش: 207
- درس پانصد و سی و دوم 208
- عدم ارتباط اطلاق به مقام لفظ 208
- اشاره 208
- امکان بیان بودن عام برای اطلاق 209
- فرق بین مبنای استاد و مرحوم شیخ(ره) در تقدّم عام بر مطلق 210
- بررسی تعارض مفاهیم 211
- تقدّم مفهوم مستفاد از لفظ بر مفهوم مستفاد از اطلاق 212
- عدم شمولیت و بدلیت برای اطلاق 213
- بررسی تقدّم اطلاق شمولی بر اطلاق بدلی 214
- پرسش: 215
- درس پانصد و سی و سوم 216
- اشاره 216
- اشکال تأخیر بیان از وقت حاجت در تخصیصات ائمه 216
- برگشت مخصصات به نواسخ 218
- اتصال مخصصات به عمومات و عدم نقل آنها برای ما 219
- پذیرش راه حل دوم شیخ از نظر محقق نائینی(ره) 220
- تشابه بیان محقق خراسانی با بیان مرحوم شیخ 221
- عدم قبح تأخیر بیان از وقت حاجت در احکام ظاهریه 221
- پرسش: 223
- خلاصه اشکال تأخیر بیان از وقت حاجت در تخصیصات ائمه 224
- درس پانصد و سی و چهارم 224
- اشاره 224
- روایت سلیم بن قیس راجع به کیفیت نقل روایت از پیامبر(صلی الله علیه و آله) 225
- کثرت کذّابین بر رسول خدا(صلی الله علیه و آله) 226
- خصوصیت امیر المؤمنین(علیه السلام) در نقل روایت از رسول خدا(صلی الله علیه و آله) 228
- فرق مستفاد استاد از روایت سلیم بن قیس با مدعای مرحوم شیخ 230
- پرسش: 232
- درس پانصد و سی و پنجم 233
- مبحث دوران امر بین تخصیص و نسخ 233
- اشاره 233
- خروج مسأله مبحوث عنه از محل نزاع طبق بیان محقق نائینی(ره) 234
- اشکالات کلام محقق نائینی در مقام(ره) 235
- عدم حکومت اصاله الظهور عام بر خاص در صورت عدم احراز مخصّصیت 235
- عدم ارتباط کلام محقق نائینی(ره) به محل بحث 236
- موارد دوران امر بین نسخ و تخصیص 237
- پرسش: 239
- تفاوت نسخ و تخصیص 240
- اشاره 240
- درس پانصد و سی و ششم 240
- منشأ ظهور دلیل منسوخ در استمرار حکم 241
- بررسی اولین صورت دوران امر بین نسخ و تخصیص 242
- تفاوت محل بحث با مسأله دوران امر بین تخصیص و تقیید 244
- عدم وجود تعارض بین عموم افرادی و اطلاق ازمانی یک دلیل 245
- پرسش: 247
- درس پانصد و سی و هفتم 248
- اشاره 248
- لازمۀ دقّت در معنای تخصیص 249
- انحلال علم اجمالی به علم تفصیلی و شک بدوی 250
- لزوم وجود ثمره عملی بر اصول عملیه 252
- عدم تعقّل برگشت علم اجمالی به علم تفصیلی و شک بدوی 253
- پرسش: 255
- دلیل عدم جریان اصول عملیه در ما نحن فیه 256
- درس پانصد و سی و هشتم 256
- اشاره 256
- استفاده استمرار زمانی از راه قضیۀ حقیقیه 257
- دوران امر بین تخصیص عموم افرادی و تخصیص عموم ازمانی 259
- استفاده استمرار زمانی از ادله لفظیه 259
- بررسی ترجیح نسخ بر تخصیص در مقام 261
- پرسش: 262
- اشاره 263
- درس پانصد و سی و نهم 263
- دوران بین تخصیص و نسخ در صورت تقدّم زمانی خاص بر عام 263
- امکان تقدّم زمانی دلیل خاص بر عام 264
- ثمره بین تقدّم نسخ بر تخصیص در ما نحن فیه 264
- بررسی حکم استمرار زمانی مستفاد از راه اطلاق 265
- احتمال تشابه ما نحن فیه به مسألۀ دوران بین تخصیص و تقیید 266
- عدم جریان علّت تقدّم خاص بر عام در عموم و خصوص مطلق در مقام 268
- حکم استمرار زمانی مستفاد از راه قضیۀ حقیقیه 270
- پرسش: 271
- درس پانصد و چهلم 272
- اشاره 272
- شک در تقدّم و تأخّر دلیل عام و خاص 272
- ملاک شبهه محصوره و ارتباط آن به محل بحث 273
- بررسی آخرین مورد اظهر و ظاهر(مطلق و مقیّد) 274
- عدم لزوم حمل مطلق بر مقیّد در مقام از نظر محقق حائری(ره) 276
- تفصیل امام(ره) در حمل مطلق بر مقیّد 277
- ترجیح دلالت لفظی وضعی بر غیر آن 279
- پرسش: 280
- اشاره 281
- تعارض بین بیش از دو دلیل 281
- درس پانصد و چهل و یکم 281
- ثمره بین احتمالات موجود در مقام 282
- احتمالات موجود در تخصیص عام به مخصّصات مختلف 282
- ترجیح احتمال اول طبق روش قانونگذاری 284
- اقسام مخصّص لبّی 286
- عدم دلیل بر تفصیل بین مخصّص لبّی و مخصّص لفظی در مقام 287
- پرسش: 288
- درس پانصد و چهل و دوم 289
- اشاره 289
- ایجاد معارضه بین دو خاص به واسطه وجود تالی فاسد 290
- لزوم تالی فاسد از تخصیص عام به دو مخصّص 290
- طرفیت عام برای تعارض از نظر شیخ(ره) 291
- خروج عام از طرفیت معارضه از نظر امام(ره) 292
- تشابه محل بحث به اجرای اصل در اطراف علم اجمالی 293
- بررسی مراد از متعارضین در اخبار علاجیه 295
- مقتضای حکم عقل در خبرین متعارضین 296
- خروج عام از طرفین تعارض 298
- اشاره 298
- درس پانصد و چهل و سوم 298
- تعارض عام با دو مخصّص متحد الحکم معا 299
- بررسی مخصصینی با نسبت عموم و خصوص مطلق 301
- صور فرض وجود نسبت مطلق و مقیّد بین مخصصین 302
- تشابه مخصصین محل بحث به فرض قبلی از نظر محقق نائینی(ره) 302
- شرط حمل مطلق بر مقیّد و نتیجه آن در مقام 304
- پرسش: 305
- درس پانصد و چهل و چهارم 306
- اشاره 306
- تشبیه خاصین متوافقین به باب مطلق و مقیّد 307
- فرض عدم احراز حکم مخصّصین 308
- حکم مورد تخصیص اخص، در صورت استهجان 308
- لزوم تخصیص مستهجن از تخصیص عام به هریک از مخصّصین 309
- حکم خاصین مختلفی الحکم 312
- پرسش: 313
- عموم و خصوص من وجه و توافق در ایجاب و سلب بین مخصّصین 314
- درس پانصد و چهل و پنجم 314
- اشاره 314
- عموم و خصوص من وجه و تفاوت در ایجاب و سلب بین مخصّصین 315
- مخصّصیت ماده افتراق دو مخصّص متعارض نسبت به دلیل عام 317
- وجود تعارض بین مخصّصین و عام در ماده اجتماع مخصّصین 318
- تصوّر تعارض بعد از تخصیص عام به دو مخصّص 319
- لزوم مراجعه به عموم در مورد مادۀ اجتماع دو دلیل مخصّص 320
- پرسش: 322
- درس پانصد و چهل و ششم 323
- وجود دو دلیل عام با نسبت عموم و خصوص من وجه و یک مخصّص 323
- اشاره 323
- حکم اخراج مخصّص یکی از دو عام را از ماده افتراق 325
- وجود دو عام با نسبت تباین و یک مخصّص 326
- پرسش: 328
- محدودیت دایره حجّیت عام به واسطه دلیل سوم و ایجاد انقلاب نسبت 328
- اشاره 329
- وجود تعارض در صورت تعلّق امر و نهی به شیء واحد 329
- درس پانصد و چهل و هفتم 329
- ترادف اختلاف و تعارض و حاکم در آنها 330
- تشخیص موارد تعارض 331
- بررسی تعارض بین عام و خاص از نظر عرف 331
- بررسی تعارض بالعموم و الخصوص من وجه 333
- تعارض بالعرض و معنای آن 333
- تعارض بین مدلول التزامی دو خبر 334
- تفاوت بین بحث عامین من وجه و بحث اجتماع امر و نهی 335
- پرسش: 337
- شمول اخبار علاجیه نسبت به تعارض به عموم و خصوص من وجه 338
- اشاره 338
- درس پانصد و چهل و هشتم 338
- عدم شمول اخبار علاجیه نسبت به تعارض عامین من وجه 339
- شمول اخبار علاجیه نسبت به عامین من وجه از جهت ملاک 341
- مقتضای قاعده در ماده اجتماع عام و خاص من وجه 341
- انواع مرجّحات 342
- تفصیل محقق نائینی(ره) در اجرای مرجّحات در عامین من وجه 343
- پرسش: 345
- اشاره 346
- درس پانصد و چهل و نهم 346
- عدم جریان مرجّحات صدوریه در عامین من وجه از نظر محقق نائینی(ره) 346
- امکان تبعیض در مسائل تعبّدی 347
- شباهت محل بحث به مسأله اصل مثبت 348
- لازمه اوثقیت راوی در طرف راجح و مرجوح 349
- بررسی شمول اخبار علاجیه نسبت به متعارضین بالعرض 351
- بررسی شمول اخبار علاجیه در اقسام دیگر تعارض بالعرض 352
- پرسش: 354
- درس پانصد و پنجاهم 355
- اشاره 355
- خبرین متعارضین متکافئین بدون رجحان 355
- ریشۀ حجّیت خبر واحد و تأثیر آن در خبرین متعارضین 356
- مقتضای حکم عقل در باب خبرین متعارضین 358
- عدم جواز مؤاخذه در صورت تعارض خبرین 360
- پرسش: 362
- نحوه تعارض خبرین نسبت به بحث نفی ثالث 363
- حجّیت خبرین متعارضین نسبت به نفی ثالث 363
- اشاره 363
- درس پانصد و پنجاه و یکم 363
- خصوصیت خبرین متعارضین نسبت به نفی ثالث 365
- دلالت مجموع خبرین متعارضین بر نفی ثالث از نظر محقق نائینی(ره) 365
- سقوط خبرین متعارضین در مدلول التزامی 366
- تبعیت مدلول التزامی از وجود خبرین نه از دلالت آنها 367
- پرسش: 369
- درس پانصد و پنجاه و دوم 370
- بطلان تأثیر مجموع خبرین متعارضین نسبت به نفی ثالث 370
- اشاره 370
- حقیقت دلالت التزامیه 372
- تفکیک بین تبعیت مدلول التزامی در حجّیت و وجود آن 372
- عدم استقلال دلالت التزامیه در رابطه با لفظ 374
- بطلان تفکیک بین مدلول مطابقی و حجّیت آن 374
- طریقۀ نفی ثالث به واسطه خبرین متعارضین از نظر استاد 376
- پرسش: 377
- درس پانصد و پنجاه و سوم 378
- مقتضای آیات و روایات در صورت تعارض خبرین 378
- اشاره 378
- احتمالات موجود در ادلۀ نقلیۀ حجّیت خبر واحد 379
- بررسی معنای اطلاق 380
- معنا کردن اطلاق به لحاظ سریان و مقتضای آن در مقام 381
- تفاوت«صدّق العادل» با«انقذ الغریق» 384
- پرسش: 386
- مورد تخییر بین خبرین متعارضین متکافئین 387
- درس پانصد و پنجاه و چهارم 387
- اشاره 387
- حکم خبرین متعارضین متکافئین از نظر فتاوا 388
- عدم تواتر روایات داله بر تخییر 389
- تقسیم روایات علاجیه در مورد خبرین متکافئین 389
- جمع بین روایات داله بر تخییر و توقف از نظر محقق نائینی(ره) 391
- نسبت بین روایات داله بر تخییر مطلق با روایات توقف مطلق 393
- طریقۀ تقدّم اخبار تخییر بر اخبار توقف از نظر محقق نائینی(ره) 394
- پرسش: 395
- کیفیت انقلاب نسبت بین روایات تخییر و توقف از نظر محقق نائینی(ره) 396
- درس پانصد و پنجاه و پنجم 396
- اشاره 396
- سنجش اخبار توقف مطلق با اخبار تخییر در زمان حضور 397
- خروج یکی از طوایف روایات تخییر و توقف در مقام مقایسه 398
- عدم امکان سنجش اخبار تخییر مطلق با اخبار توقف در زمان حضور 399
- جمع بین روایات تخییر و توقف از نظر مرحوم شیخ(ره) 400
- احتمال تشابه کلام مرحوم شیخ(ره) به کلام مرحوم نائینی(ره) 401
- مقتضای دقّت در معنای تمکّن از وصول به امام(علیه السلام) 402
- پرسش: 403
- درس پانصد و پنجاه و ششم 404
- اشاره 404
- حمل اخبار تخییر بر مقام عمل و اخبار توقف بر مقام افتاء 404
- عدم اشعار به جمع محقق حائری(ره) در روایات و عدم سازش آن با روایات 405
- جمع های دیگر بین اخبار تخییر و توقف 406
- روایات«تخییر»، مستحبات و مکروهات؛ «توقف»، واجبات و محرمات 408
- جمع بین روایات تخییر و توقف از طریق نصّ و ظاهر 409
- احتمال ارشادی بودن امر در«ارجئه حتی تلقی امامک» 410
- پرسش: 411
- اشاره 412
- حمل روایات تخییر بر مستحبات و مکروهات و روایات توقف بر واجبات و محرمات 412
- درس پانصد و پنجاه و هفتم 412
- بررسی سند روایت احمد بن حسن میثمی 413
- متن روایت احمد بن حسن میثمی 414
- جواز تخییر در باب مستحبات و مکروهات 416
- تفاوت تخییر موجود در روایت با تخییر محل بحث 417
- اختصاص روایت به باب توقف 419
- پرسش: 420
- اشاره 421
- درس پانصد و پنجاه و هشتم 421
- اصولی بودن تخییر در خبرین متعارضین 422
- ظاهری بودن حکم شارع به تخییر بین خبرین متعارضین 423
- منافات حکم شارع به تخییر با حکم عقل به تساقط خبرین متعارضین 423
- فرق بین امارات و اصول عملیه از نظر ترتب لوازم و ملزومات و ملازمات 424
- لحاظ تمام حیثیت امارات بعد از تخییر در باب خبرین متعارضین 425
- پرسش: 427
- درس پانصد و پنجاه و نهم 428
- اشاره 428
- معنای جعل طریقیت شارع عند التعارض 430
- حکم جدید شارع در خبرین متعارضین 432
- تنظیر محل بحث به خبر مزیّت دار بر فاقد آن از نظر امام(ره) 433
- عدم امکان مخالفت شارع با حکم عقل 434
- پرسش: 435
- اشاره 436
- درس پانصد و شصتم 436
- تعبد شرعی برخلاف حکم عقلا 436
- تخییر به عنوان اصل شرعی در خبرین متعارضین 437
- تشابه تخییر در خبرین متعارضین و اخذ به خبر بدون متعارض 438
- مراد از عدم حجیت مثبتات اصل عملی 439
- حکم به تخییر برای مقلد یا مرجع تقلید در شبهات موضوعیه و حکمیه 442
- پرسش: 445
- اشاره 447
- تشخیص تعارض میان دو روایت متعارض متکافیء 447
- درس پانصد و شصت و یکم 447
- تشخیص موضوع و حکم در شبهات به دست مجتهد یا مکلف 449
- طرق مختلف برای مجتهد در خبرین متعارضین متکافئین 450
- فرق تخییر در مسألۀ اصولیه با تخییر در مسألۀ فرعیه 451
- تخییر بدوی یا استمراری در أخذ به خبرین متعارضین 452
- راه به دست آوردن استمراری یا بدوی بودن تخییر 453
- استدلال شیخ انصاری(ره) در عدم حمل روایات بر استمراری بودن تخییر 455
- پرسش: 456
- نظر حضرت امام(ره) در مورد تخییر استمراری 457
- اشاره 457
- درس پانصد و شصت و دوم 457
- مراد از عدم العلم در کلام راوی و کلام امام 458
- مراد از تخییر و توسعه بر مکلف 460
- تخطئه حکم عقلا توسط شارع در خبرین متعارضین 461
- روایت حارث بن مغیره و قوت و ضعف آن نسبت به روایات سابق 462
- تعیین غایت برای موسّع علیک 464
- تمسک به استصحاب تخییر برای اثبات استمراری بودن آن 467
- اشاره 467
- درس پانصد و شصت و سوم 467
- احتمالات در موضوع تخییر و مختار شیخ(ره) 468
- علت قصور اخبار تخییر از تخییر استمراری 470
- نقش تغیر در بقای نجاست با توجه به استصحاب 472
- اشکال استاد بر مختار مرحوم شیخ(ره) در اخبار تخییر 473
- پرسش: 475
- استفادۀ استمرار تخییر و استصحاب آن از اخبار تخییر در صورت شک 476
- اشاره 476
- درس پانصد و شصت و چهارم 476
- مراد از لفظ رجل در روایات و عدم جمود بر آن 479
- مورد نظریۀ عقلا در تخطئۀ روایت تخییر 480
- مراحل مختلف در سیر احادیث تا زمان ما 481
- ریشۀ اختلاف در نقل روایات 482
- پرسش: 485
- اشاره 486
- درس پانصد و شصت و پنجم 486
- مقتضای قاعده در خبرین متعارضین غیر متکافئین 487
- مبانی بر تخییر بین خبرین متعارضین متکافئین بنابر طریقیت 488
- حکم شارع در اخذ به خبر محتمل المزیه 489
- فرق میان حکم عقل و شرع در خبرین متعارضین 489
- عدم صحت احتجاج به مشکوک الحجیه 491
- کنار گذاشتن وجوب ترجیح از روایات 492
- اشکال حمل روایات تخییر بر خصوص متعارضان متکافئان 493
- پرسش: 494
- اشاره 496
- درس پانصد و شصت و ششم 496
- تخییر در مطلق خبرین متعارضین 496
- اشکال حمل روایات تخییر بر خبرین متعارضین بدون ترجیح 499
- بررسی روایت مقبوله ابن حنظله 501
- پرسش: 504
- اشاره 505
- درس پانصد و شصت و هفتم 505
- مقبولۀ عمر بن حنظله 505
- دلالت مقبولۀ عمر ابن حنظله در رجوع متخاصمین به حاکم 505
- کلام مرحوم میرزای رشتی(ره) در رد تنازع در شبهات موضوعیه 510
- مراد از حکم در روایت و ارتباط آن با معنای فتوی 511
- نظر استاد در مورد معنای حاکم در روایت 513
- پرسش: 514
- درس پانصد و شصت و هشتم 516
- عدم صحت حمل مقبوله ابن حنظله بر شبهات حکمیه از نظر استاد 516
- اشاره 516
- عدم جواز تحاکم به قدرت در مسائل و احکام شرعی 518
- ارجاع مرجحات در مقبوله ابن حنظله به روایت یا حاکم 520
- ارجاع مرجحات به قضا و فصل خصومت از نظر استاد 521
- مناقشه استاد بر مختار محقق رشتی(ره) در ارجاع به روایت 523
- پرسش: 525
- صورت تساوی دو راوی در مقبولۀ ابن حنظله 526
- اشاره 526
- درس پانصد و شصت و نهم 526
- مقصود از«مجمع علیه»؛ شهرت من حیث الفتوی یا شهرت من حیث الروایه 527
- مراد از تعلیل لا ریب فیه در مجمع علیه 528
- تثلیث در روایت 529
- نظر محقق نائینی(ره) و بعض الاعلام در مجمع علیه 530
- امکان صدور دو خبر مختلف و معلوم الصدور 531
- مراد بعض الاعلام از اجماع روایتی 533
- نظر استاد در حمل اجماع در مقبوله بر شهرت فتوائیه 534
- کلام حضرت امام(ره) در حمل اجماع بر شهرت فتوائیه و اشکال استاد 535
- مراد از امر شاذ در مقبولۀ ابن حنظله 536
- پرسش: 537
- اشاره 539
- درس پانصد و هفتادم 539
- نظر حضرت امام(ره) در عدم دلالت مقبوله بر شهرت فتوایی 539
- خبر شاذ، جزء بین الغیّ یا امر مشکل 541
- اهمیت موافقت با شهرت فتوایی 541
- مطابقت یک روایت متعارض با فتوای مشهور 544
- مراد از لا ریب فیه اضافی 546
- پرسش: 549
- اشاره 550
- درس پانصد و هفتاد و یکم 550
- فرق روایت ابن حنظله با روایت زراره 552
- عدم حمل روایت تخییر بر مورد نادر 553
- موافقت کتاب، یکی از مرجحات 555
- اختلاف روایات وارده در لزوم موافقت کتاب 555
- جمع روایات موافقت کتاب بنابر نظر محقق نائینی(ره) 558
- اشکال امام(ره) بر محقق نائینی(ره) در جمع بین روایات موافقت کتاب 559
- بیان مرحوم امام(ره) در وحدت عنوان میان روایات 562
- درس پانصد و هفتاد و دوم 562
- اشاره 562
- نظر استاد راجع به وحدت عنوان میان روایات 564
- مراد از مخالفت و موافقت عامه 566
- فرق نظر مرحوم حضرت امام(ره) و استاد در مرجحات منصوصه 569
- اشاره 572
- درس پانصد و هفتاد و سوم 572
- تعدی از مرجحات منصوصه 572
- ضابطۀ کلی در تعدی از مرجحات منصوصه با توجه به لا ریب فیه 574
- ترتیب میان مرجحات منصوصه و مرجحات غیر منصوصه 576
- دلیل مرحوم شیخ(ره) برای جواز تعدی از مرجحات منصوصه 578
- اجماع؛ مستند تخییر در خبرین متعارضین 579
- پرسش: 580
تحدید وزن را دلالت می کند. تحدید به وزن مثلا صد و بیست من و خورده ای ظاهرا است اما تحدید به اشبار مسأله را بالاتر می برد با اینکه هر دو برای کرّ وارد شده و در مقام تعریف کرّ قرار گرفته و لذاست که در اینجا آن فلتۀ معروفه از صاحب جواهر(علیه الرحمه) صادر شده که دیده است تحدید به اشبار با تحدید به کرّ قابل تطبیق نیست.
البته جواب این اشکال در آنجا داده شده ولی استفاده ای که ما می خواهیم الان اینجا بکنیم این است که شما خیال نکنید این روایاتی که در مقام تحدید و توزین و بیان مقدار وارد شده اینها در مفاد خودشان نصّ است با اینکه هر دو در مقام تحدید یک مسأله وارد شده مع ذلک بینشان اختلاف هست، تا چه رسد به اینکه در مقام تحدید دو چیز یا بیش از دو چیز قرار بگیرند. این کاشف از این است که این حرف، حرف قابل قبولی نیست که وقوع در مقام تحدید، اقتضای نصّوصیت می کند. وقوع در مقام تحدید با وقوع در سایر مقامات هیچ فرقی نمی کند. در هر دو، مرجع، عرف است آن هم عرف دقیق بدون اینکه در این مورد، نصّوصیتی مطرح باشد.
پرسش:
1 - کلام محقق نائینی را در مورد لزوم نصوصیت یک دلیل از استهجان تخصیص دلیل دیگر توضیح دهید.
2 - آیا استهجان تخصیص به مقام دلالت ارتباط دارد؟ چرا؟
3 - جواب استاد از کلام محقق نائینی در سؤال اول چیست؟
4 - علّت نصّ بودن دلیل وارد در مقام تحدید از نظر محقق نائینی چیست؟
5 - جواب استاد را از کلام محقق نائینی در مورد نصّ بودن دلیل وارد در مقام تحدید بیان کنید.