شرح فارسی کفایه الاصول آخوند خراسانی جلد 1 صفحه 102

و قد استدل للاعمی ایضا بوجوه منها تبادر الاعم و فیه انه قد عرفت الاشکال فی تصویر الجامع الذی لا بد منه فکیف یصح معه دعوی التبادر

و منها عدم صحه سلب عن الفاسد و فیه منع لما عرفت.

و منها صحه التقسیم الی الصحیح و السقیم و فیه انه انما یشهد علی انها للاعم لو لم تکن هناک دلاله علی کونها موضوعه للصحیح.

و قد عرفتها فلا بد ان یکون التقسیم بملاحظه ما یستعمل فیه اللفظ و لو بالعنایه و منها استعمال الصلاه و غیرها فی غیر واحد من الاخبار فی الفاسده کقوله علیه الصلاه و السلام بنی الاسلام علی الخمس الصلاه و الزکاه و الحج و الصوم و الولایه و لم یناد احد بشیء کما نودی بالولایه قوله:و منها الخ وجه دوم اینکه گفته شده که عدم صحه سلب لفظ صلاه از مسمی برای فاسد آن علامت اعم است و این را هم جواب دادیم قبلا که گفتیم اصلا مسمی را ما نمی دانیم چه رسد بعدم صحه سلب لفظ از آن و جواب هم داده شد که صحت سلب ممکن نیست از صلاه و لو فاسد باشد.

قوله:و منها صحه التقسیم الخ وجه سوم اینکه گفته شده صحیح است تقسیم کنیم آن مسمی را به صحیح و فاسد و چون صحیح است استعمال بر صحیح و فاسد پس شامل هر دو می شود و حقیقت در هر دو است جواب این ها هم اینست که اگر ما دلیل قطعی بر اینکه وضع الفاظ در اول برای صحیح وضع شده است نداشتیم حرف شما صحیح بوده ولی ما می دانیم قطعا که وضع شده بر صحیح اولا پس لابدیم که در فاسد مجازا استعمال کنیم علاوه بر اینکه استعمال اعم است و دلالت بر حقیقت ندارد که ممکن است در مقام تقسیم مجازا استعمال شده باشد کما اینکه گذشت مرارا.

دلیل بر اعمیها روایه بنی الاسلام علی الخمس

قوله:و منها استعمال الصلاه و غیرها الخ.

دلیل چهارم اینکه گفته اند استعمال شده صلاه و غیره از عبادات در زیادی