شرح فارسی کفایه الاصول آخوند خراسانی جلد 1 صفحه 128

و هم و دفع لعلک تتوهم ان الاخبار الداله علی ان للقرآن بطونا سبعه او سبعین تدل علی وقوع استعمال اللفظ فی اکثر من معنی واحد فضلا عن جوازه و لکنک غفلت عن انه لا دلاله لها اصلا علی ان ارادتها کان من باب اراده المعنی من اللفظ فلعله کان بارادتها فی انفسها حال الاستعمال فی المعنی لا من اللفظ کما اذا استعمل فیها.

دو معنی ولی این حدیث تکرار لفظ در تثنیه و جمع که شما گفتید استعمال تثنیه و جمع در اکثر از باب تکرار لفظ است این تکرار لفظ در اینجا اصلا فایده ندارد در حقیقت بودن تثنیه و جمع آن.چون در اینجا قید وحده الغاء شده.مثل مفرد چونکه ضروری است که تثنیه نزد صاحب معالم برای دو معنی یا دو فرد از یک معنی است با قید وحده یعنی یکی از دو تا که وقتی شما تثنیه را در چهار تا استعمال نمودید این یکی که قید وحده باشد الغاء شده است و افتاده است و فرق بین مفرد و تثنیه اینست که در مفرد لفظ وضع شده بود برای نفس طبیعت بقید وحده و در تثنیه لفظ وضع شده برای دو فرد از آن طبیعت یا دو معنی از آن طبیعت با قید وحده چنانکه این مطلب واضح است.

اشکال هفت یا هفتاد معانی بر قرآن و رد آن

قوله:و هم و دفع الخ (اشکال و جواب).

شاید که شما گمان کنی اخباری که دال است بر اینکه برای قرآن هفت یا هفتاد بطن و معنی دارد دلالت می کند بر واقع شدن استعمال لفظ در اکثر از معنی واحد فضلا از جواز او یعنی به اثبات هم رسیده فضلا از ثبوت او.

قوله:و لکنک غفلت الخ: و لکن تو غافلی از اینکه دلالت ندارد این اخبار برای آن معنی اصلا بر اینکه اراده شده باشد از باب اراده معنی از لفظ یعنی در قرآن استعمال نشده لفظ در زیادتر از معنی واحد و شاید که اراده