شرح فارسی کفایه الاصول آخوند خراسانی جلد 1 صفحه 166

ثم إنّه ربما اورد علی الاستدلال بصحه السلب بما حاصله انه ان ارید بصحه السلب صحته مطلقا فغیر سدید.

و ان ارید مقیدا فغیر مفید لان علامه المجاز هی صحه السلب المطلق و فیه انه ان ارید بالتقید تقیید المسلوب الذی یکون سلبه اعم من سلب المطلق کما هو واضح فصحه سلبه و ان لم تکن علامه علی کون المطلق مجازا فیه.

داریم که لفظ اعمی وضع شده از برای خصوص کسی که چشم دارد و کور است یا آنکه وضع شده از برای اعم و لو ممسوح و جای چشم هم نداشته باشد و صحه سلب اعمی از کسی که چشم دارد و کور است دلالت ندارد که لفظ بر اعم هم وضع نشده است چونکه صحه سلب مقید دلالت ندارد بر صحه سلب مطلق

اشکال بر صحه سلب و جواب آن

قوله:و فیه انه ان ارید بالتقیید الخ گفتیم که صحه سلب یا مطلق است یا مقید مطلق را گفتیم نمی شود و مقید هم یا قید موضوع یا محمول یا نسبت است

اگر قید که منقضی باشد قید مسلوب یعنی قید محمول گرفتیم و سلب آن اعم از سلب مطلق است

مخفی نماند که هرجا عام و خاص مطلق شد مثل انسان و حیوان نقیض خاص عام است و نقیض عام خاص است که یک طرف صحیح است حمل و طرف دیگر صحیح نیست مثلا کلما لیس بانسان لیس بحیوان صحیح نیست ولی عکس او صحیح است که کلما لیس بحیوان لیس بانسان صحیح است پس اگر قید را برای محمول گرفتیم صحه سلب او دلالت بر مجاز بودن او نمی کند چونکه سلب اخص و سلب مقید لازمه ندارد سلب اعم را مثلا اگر شیئی انسان نشد لازمه ندارد که حیوان هم نباشد کما آنکه گذشت بلکه صحه سلب مجاز باید مطلق باشد