شرح فارسی کفایه الاصول آخوند خراسانی جلد 1 صفحه 36

و لعمری هذا واضح و لذا لیس فی کلام القدماء من کون الموضوع له او المستعمل فیه خاصا فی الحرف عین و لا اثر و انما ذهب الیه بعض من تأخر و لعله لتوهم کون قصده بما هو فی غیره من خصوصیات الموضوع له او المستعمل فیه.

و الغفله عن ان قصد المعنی من لفظه علی انحائه لا یکاد یکون من شئونه و أطواره و الا فلیکن قصده بما هو هو و فی نفسه کذلک فتامل فی المقام فانه دقیق.

اشاره و ضمایر وضع این ها عام و موضوع له این ها هم عام است و خصوصیت در مقام استعمال پیدا می شود و شرط استعمال است همچنان که در حروف گذشت.

ملخص معانی اسمیه و حرفیه

قوله:فتلخص مما حققناه الخ.

و ملخص آنچه که ما تحقیق کردیم اینست که تشخص که ناشی از قبل استعمالات است موجب نمی شود تشخص مستعمل فیه را یعنی مستعمل فیه عام است سواء اینکه این تشخص خارجی باشد مثل اسماء اشاره که خارجا تشخص دارد و یا ذهنی باشد مثل اسماء اجناس که در ذهن انسان تشخص دارد و بدون لحاظ و تصور ممکن نیست استعمال و لو معنی کلی باشد و یا مثل حروف و ضمایر و غیره بدون فرقی بین حروف و اسماء اجناس در معنی.

قوله:و لعمری هذا واضح الخ.

و قسم بجان خودم که این مطلب واضح است و بدیهی است از این جهت نیست در کلام قدما که موضوع له یا مستعمل فیه را خاص گرفته باشند در حروف اثری و عینی از این مطلب نیست ولی بعضی متأخرین مثل شیخ رضی(ره)رفته اند به اینکه موضوع له یا مستعمل فیه خاص است و شاید که گمان کرده باشند که