شرح فارسی کفایه الاصول آخوند خراسانی جلد 4 صفحه 283

اما المقدمه الاولی فهی و ان کانت بدیهیه الا انه قد عرفت انحلال العلم الاجمالی بما فی الاخبار الصادره عن الائمه الطاهرین علیهم السّلام التی تکون فیما بایدینا من الروایات فی الکتب المعتبره و معه لا موجب للاحتیاط الا فی خصوص ما فی الروایات و هو غیر مستلزم للعسر فضلا عما یوجب الاختلال و لا اجماع علی عدم وجوبه و لو سلم الاجماع علی عدم وجوبه لو لم یکن هناک انحلال.

قوله اما المقدمه الاولی فهی الخ کلام در تحقیق مقدمات مذکوره است که کدام از این ها صحیح است یا نه

اما مقدمه اول که علم اجمالی بتکالیف کثیره فعلیه در شریعت مقدسه باشد این مقدمه بلا اشکال بدیهی است الا آنکه شناختی قبلا از ادله عقلیه و نقلیه انحلال آن علم اجمالی به اخباری که صادر شده است از ائمه طاهرین علیهم السّلام و منشأ آن علم اجمالی بتکالیف شرعیه یکی از امور ثلاثه می باشد.

اول آنکه ما یقین داریم در شریعت مقدسه احکام ثابت است برای مکلفین چون شریعت و دینی که احکامی برای مکلفین نداشته باشد آن دین نیست و شریعت نیست.

دو آنکه علم اجمالی داریم به مطابقه یک دسته ای از امارات و اخبار بواقع و یقینا یک دسته ای از آنها مطابق واقع است و محال است عادتا کذب تمام امارات و اخبار.

سوم آنکه علم داریم صادر شده است یک دسته ای از اخباری که مدونه است در کتب معتبره مثل کتب اربعه و غیره خصوصا بعد ملاحظه اهمیت دادن مؤلفین آن کتب بآن اخبار و این علوم ثلاثه منحل می شود بعضی از آنها ببعض دیگر پس در اطراف علم اجمالی خصوص روایاتی موجود است در کتب معتبره و بتعبیر دیگر که قبلا گذشت